Wat ik zeggen wou Kokkelteelt
Kokkelteelt in de polder? Is dit kostbare experiment zinvol in een situering die zo verschilt met die waaronder de kokkels opgroeien in de Waddenzee? Het doel was ondermaatse uitgesorteerde kokkels afkomstig van de handkokkelvisserij op te laten groeien tot grote kokkels voor consumptie. Waarom deze ondermaatse kokkels niet direct uitgezet in de Waddenzee?
Om te onderzoeken of de kweek van kokkels in buitendijkse gebieden kan worden gerealiseerd zou het toch eenvoudiger zijn een andere aanpak te bedenken, met als voorbeeld de kweek van mosselen in de Waddenzee. Eenjarig mosselzaad, zowel bodemzaad van natuurlijke banken als afkomstig van natuurlijke invanginstallaties, wordt uitgezaaid op stabiele percelen waarop het kan uitgroeien tot consumptiegrootte. Dit is ook te proberen met eenjarig kokkelbroed. Dit vraagt praktisch onderzoek naar onder meer de vereiste bodemstructuur.
Een aantal jaren geleden trof ik op het Wad bij Ameland een aantal grote kokkelzaadbanken aan. Ik heb deze globaal opgemeten, het aantal kokkels per oppervlakte eenheid geteld en kwam tot een totale hoeveelheid van 100 ton per ha bodemoppervlak. Dit kokkelzaad zal ter plekke maar voor een klein deel opgroeien tot grote kokkels. Het merendeel sterft af of verdwijnt door wind of getijdestromen. De vraag is: kun je deze overdadige hoeveelheid kokkelbroed verplaatsen of verzaaien? En welke bodemgesteldheid is geschikt voor de opgroei? Dit kan eenvoudig op een praktische manier in de beoogde experimentele kweekgebieden worden uitgeprobeerd.
Uit mijn weliswaar beperkte ervaring is gebleken dat dit niet altijd een succes is. In dit verband verschillen de leefomstandigheden met die van de mossel. De kokkel leeft in de bodem en de mossel er op. Ook is de kokkel een niet-selectieve voedselopnemer, wat blijkt uit het feit dat men in een kokkel vaak zand aantreft.
Wellicht is het mogelijk kokkelzaad te verzaaien naar geschikte opgroeilocaties. Om dit te realiseren zullen de regels met de geldende beperking van de Waddenzee op grond van Natura 2000 en Werelderfgoedstatus ruimte moeten bieden aan menselijk medegebruik. In het Waddengebied worden de vissers veel beperkingen opgelegd, met name wat betreft benutting van het aanwezige voedsel in de vorm van garnalen en schelpdieren. Uiteraard gaat men zorgvuldig om met deze natuurlijke hulpbronnen, ook uit eigen belang.
De Waddenzee is een open en dynamisch gebied, het zorgt voor zichzelf.
Lourens Westbroek, Den Burg.