Bouwaanvraag pand Chinees geeft vragen
Het pand van de Chinees in Den Burg, de voormalige Oranjeboom, wacht een grote verbouwing. Wat precies de bedoeling is, is onduidelijk. Het lijkt er vooralsnog niet op dat stijlkenmerken uit de Amsterdamse School behouden blijven.
Die kenmerken zitten niet in de voorgevel, wel in de gevel aan Zwaan- en de Warmoesstraat, behorende bij de aanbouw die van later datum is. In de krant van 24 december 1932 de aankondiging over de achterwaartse uitbreiding van de Oranjeboom met een toneel-/filmzaal tot Pen's Texelsch Bioscoop Theater K. Pen kondigde aan dat de zaal zou worden uitgebreid met een balkon en plaats zou bieden aan 400 tot 500 mensen. Met een bioscoopinstallatie, ook voor geluidfilms. Getekend door L. Igesz. Deze architect uit De Koog verwerkte in het gebouw kenmerken van de toen populaire Amsterdamse Schoolstijl. Zoals de deur en de ramen (glas in lood) aan de achterzijde, waarvan het kozijn in elkaar overloopt. Ook aan de zijkant kenmerken, zoals de vorm van deuren, ramen en de schoorsteen.
Igesz tekende meer huizen en hotels, zoals Huize Lida in De Koog, en ontwierp ook het Esperanto Monument. Heel wat hiervan heeft de tand des tijds doorstaan. In Den Burg en elders staan panden die door hem en door tijdgenoten zijn getekend in de stijl van of verwant aan de Amsterdamse School. Bekend voorbeeld is het Polderhuis, destijds Boerenleenbank en ontworpen door architect Albert van Essen. In soortgelijke stijl het huis van de familie De Lugt op de hoek Wilhelminalaan-Bernhardlaan. In de Warmoesstraat het dubbele woonhuis van de J. Reijstichting, gebouwd in 1925. Ook het hoofdgebouw van De Fontein, destijds de CVO-school aan de Wilhelminalaan past in dit rijtje.
Over behoud van het pand Binnenburg 6 werd in 2001 stevig strijd gevoerd. Het in 1912 voor Keijser & Co. gebouwde pand, in de stijl van of z'n minst met met kenmerken van de Amsterdamse School, zou worden gesloopt en plaatsmaken voor nieuwbouw. Om dat te voorkomen werd een handtekeningenactie op touw gezet en de Historische Vereniging schreef een protestbrief naar de raad. Het was geen monument, maar om sloop te voorkomen werd het er alsnog op geplaatst, waarbij de afspraak werd gemaakt dat de gemeente €90.000,- zou bijdragen.
De tekening voor nieuw-/verbouw van het pand van de Chinees ligt nog niet ter inzage, de aanvraag is vertraagd. In de Bekendmakingen wordt gesproken over "verbouw pand en de bouw van twee woningen". Bezwaar is (nog) niet mogelijk, dat kan pas als de definitieve aanvraag in de krant heeft gestaan. Maar naar verluidt zal er na de verbouw weinig meer van de kenmerken van de Amsterdamse School overblijven. Of zich nu opnieuw verzet zal aandienen, zoals aan de Binnenburg, is de vraag. De typerende stijlkenmerken zijn wat ondergesneeuwd als gevolg van allerlei meer en minder opzichtige ingrepen aan dit gebouw. Vincent Wong, aanvrager van de bouwervergunning, reageerde niet op ons verzoek om meer informatie.
