Soms een vinger op de zere plek leggen
Geboren en getogen op Texel?
Ja, in Den Hoorn, als middelste in een gezin van drie kinderen. Opa was boer, als enige zoon moest mijn vader 'dus' opvolger worden, maar hij had meer interesse in techniek. Moeder was huisvrouw. Ze had een goed verstand en had graag doorgeleerd, maar dat zat er in haar tijd gewoon niet in. Ze heeft ons onder meer liefde voor muziek en boeken bij gebracht.
Wat voor herinneringen heeft u aan wonen in Den Hoorn vroeger?
Met het antwoord op die vraag zou ik zo een hele pagina van deze krant kunnen vullen! Dat gaat dus niet. Heel kort samengevat: ik heb een gelukkige jeugd gehad in Den Hoorn en denk vaak terug aan vroeger. Ook aan de mensen die toen al oud waren, zowel aan de bijzondere als de minder opvallende personen. Die waren nog geboren in de negentiende eeuw en kwamen echt uit een andere tijd. Van diverse Hoornder families heb ik intussen vijf generaties zien komen of gaan. Dat zet je wel aan tot nadenken over het leven!
Laten zien hoe mooi maar ook hoe keihard natuur kan zijn
Wat voor werk heeft u gedaan bij Staatsbosbeheer?
Eerst was ik vogelwachter en veldmedewerker. Dat betekende dat je vrijwel continu in het veld was, voor toezicht, het geven van rondleidingen, inventarisaties van vogels en planten en in het winterhalfjaar ook voor onderhoud aan de terreinen. Later ben ik 'boswachter ecologie' geworden, dan hou je je vooral met inventarisatie van de natuur en het terreinbeheer bezig. Die baan stond me op het lijf geschreven. Ik heb HBS-b gedaan, dus ik had ook biologie kunnen gaan studeren, maar ik heb in mijn werk bij Staatsbosbeheer véél meer tijd in het veld door kunnen brengen en veldkennis opgedaan dan 99 van de 100 biologen. Die zitten tegenwoordig vrijwel de hele dag achter een pc of in een vergaderzaal, of ze staan voor de klas. Dus dat schiet allemaal niet op, als je je echt in de natuur wilt verdiepen en kennis wilt opdoen.
Wat heeft u anderen over natuur kunnen bijbrengen?
Met rondleidingen in de natuur krijg je allerlei soorten mensen mee. Nederlanders en buitenlanders, kenners en leken, personeelsverenigingen, bewoners van het Maartenhuis, bejaarden, scholieren, kleuters, noem maar op. De rode draad is dat je mensen in hun eigen taal moet aanspreken en ze iets laat zien van de natuur, hoe die functioneert, hoe mooi de natuur kan zijn. Maar ook dat de natuur soms keihard is, geen genade kent. Dat moet je ook niet verhullen, vind ik. En verder krijg je af en toe met studenten en stagiairs te maken, waaraan je kennis kunt overdragen. Zo kreeg ik ook eens twee Texelse dames, Miek Jimmink en Lida Witte, als deelnemers aan de cursus natuurgids van het IVN bij me, vanwege een werkstuk dat ze moesten maken. En Eckard Boot en Bram Fey, nu respectievelijk van Natuurmonumenten en 'zeehondenschip' de Phoca, toen ze nog leerlingen waren aan de bosbouwschool. Af en toe melden zich professionele onderzoekers, met wie je het veld in moet. Met zulke mensen kun je ook kennis en ideeën uitwisselen, wat erg nuttig kan zijn. Voor beide partijen, heb ik gemerkt.
Wat beweegt u tot het schrijven van ingezonden brieven?
De laatste jaren ben ik inderdaad diverse keren in de pen geklommen in de TC. Dat ging meestal om zaken die met de natuur verband houden, zoals de ganzenproblematiek, weidevogels en de illegale graverij in de duinen bij De Koog. Dingen dus waar ik enige kennis van meen te hebben. Nu ik niet meer werk, ben ik vrij man en maak ik soms van de gelegenheid gebruik om mijn mening naar voren te brengen. Meestal om een tegengeluid te laten horen, als ik vind dat er iets mis gaat, of als zaken te simpel of éénzijdig worden voorgesteld. Af en toe moet iemand eens een schot voor de boeg geven, of de vinger op de zere plek leggen. Met het doel om ontwikkelingen in een andere richting te duwen. Soms lukt dat, soms niet. En je moet er snel bij zijn, vóórdat iets onomkeerbaar is. Als niemand het voortouw neemt en iedereen alles in eerste instantie maar voor zoete koek slikt, ben je vaak al te laat om dingen nog om te buigen. Dat heb je gezien met het strandje van Ceres.
Hoe bent u omgegaan met Lyme?
Héél lang verhaal in het kort: ik ben besmet geraakt in de tijd dat er nauwelijks iets over Lyme-ziekte bekend was, ook bij artsen. Daardoor heb ik er jarenlang onbehandeld mee rondgelopen. Door alle gewrichtsontstekingen die Lyme veroorzaakt, zijn mijn knieën versleten, zodat ik nu met kunstknieën loop. Dat gaat overigens goed, gelukkig. Verder houd ik last van een min of meer chronisch tekort aan energie, dus ik ga iedere middag anderhalf uur plat. Als ik me niet in acht neem, mondt dat uit in zware vermoeidheid en hoofdpijn. Anderzijds, als ik zie hoe sommige andere Texelse Lymepatiënten het er vanaf gebracht hebben, mag ik me nog gelukkig prijzen, dus ik wil niet klagen.
Hoe ervaart u de mensen op Texel?
Hetzelfde als aan de vaste wal. Ik denk niet dat Texelaars fundamenteel verschillen van andere Nederlanders. Misschien zijn ze wel iets meer direct, maar dat zijn Noord-Hollanders volgens mij ook.
Wat moet er vooral blijven zoals het is?
Veel! Maar ik besef dat alles aan verandering onderhevig is, hoe graag je dingen ook wilt behouden. In ieder geval hoop ik dat Texel toch zoveel mogelijk gespaard mag blijven voor de bouw van lelijke gebouwen, die het landschap en het dorpsgezicht bederven. Wat dat betreft mag de gemeente haar leven wel eens beteren, want die heeft al veel te veel rotzooi laten passeren. Nu weer die plannen voor een gigantische bierbrouwerij bij Oudeschild, zoiets past gewoon niet bij Texel. Maar toch wil de gemeente het er door drukken.
Hoe kijkt u tegen het toerisme aan?
Het toerisme is een tweesnijdend zwaard: aan de ene kant brengt het welvaart en werkgelegenheid, aan de andere kant is het bij ongeremde groei een bedreiging voor de rust en de leefbaarheid. Het zou goed zijn als er een harde bovengrens aan het aantal bedden gesteld werd, die ook daadwerkelijk gehandhaafd werd. Men kan beter inzetten op kwaliteitsverbetering dan op nóg meer toeristen.
Volgende 'Eiland Van...'?
Kees Boon, een oude schoolkameraad met wie ik vanaf de kleuterschool tot en met de HBS ben opgetrokken. Hij woont sinds kort weer op Texel, schuin tegenover mij in de straat.