De kobaltblauwe karaf uit de periode 1650-1675 werd opgegraven aan de Koetebuurt in Oosterend.
De kobaltblauwe karaf uit de periode 1650-1675 werd opgegraven aan de Koetebuurt in Oosterend. Foto Gemeente Texel

Karaf uit rijk verleden

Tijdens het archeologisch onderzoek in Oosterend is een bijzondere blauwe karaf uit de periode 1650-1675 gevonden. Hij werd zaterdag door wethouder Jaap Vlaming onthuld in de Burght. De komende twee weken is hij te zien in de de Oudheidkamer.

Dergelijke karaffen komen zelden uit de grond maar zijn wel bekend in museale collecties. Daar zijn ze meestal voorzien van een zilveren montuur. De karaf lag in scherven, maar is zorgvuldig hersteld. De karaf werd gebruikt om wijn in te decanteren (overgieten van wijn zodat het bezinksel achterblijft) tijdens luxe diners. Luxe dineren met veel wijn was iets wat de Hollandse elite graag deed in de Gouden Eeuw. De tafel was rijk gedekt, gevogelte, wild en vis werd opgediend, men at van Chinese porseleinen borden en dronk uit Venetiaanse glazen. De wijn werd gedecanteerd in een karaf en vervolgens uitgeschonken. Drinkglazen zoals roemers maar ook groene flessen werden in Nederland zelf gemaakt. Exclusieve producten kwamen uit Venetiƫ en Zuid-Duitsland.

In het zuiden van Duitsland kwam kobalt van nature voor en werd als hittebestendig pigment aan de glaspasta toegevoegd. Hierdoor kreeg het glas een diepblauwe kleur. Door het glas in een mal met ribben te blazen, werd een spectaculair effect van kleuren en lijnen bereikt. De kobaltblauwe fles werd vermoedelijk in Amsterdam, als knooppunt van de glashandel, door een rijk huishouden aangeschaft en is op een of andere wijze op Texel terechtgekomen. De fles moet te pronk hebben gestaan in een eenvoudig huishouden in Oosterend. Fragmenten van degelijke flessen worden zeer zelden gevonden. Het zilveren montuur en de stop ontbraken. Aan de achterzijde is te zien waarom de fles is weggegooid, deze viel in gruzelementen op de vloer. . De Oudheidkamer is tot 1 november van maandag t/m vrijdag van 11:00 tot 17:00 uur geopend en op zaterdag van 11:00 tot 16:00 uur.