Op de Dag van de Archeologie onder meer veel interesse voor dit opgedoken kanon. Maar ook voor allerlei andere historische vondsten.
Op de Dag van de Archeologie onder meer veel interesse voor dit opgedoken kanon. Maar ook voor allerlei andere historische vondsten. Foto: Gerard Timmerman

Archeologiedag: van kanon tot oude munten

Dat Texel een rijk historisch verleden heeft werd maar weer eens bevestigd op de Dag van de Archeologie zaterdag in de Burghtkerk. Bezoekers konden kennis nemen van oude kanonnen tot prehistorische botten en van muntstukken tot de voorwerpen uit het Schervenwrak.

De jonge Damien Gruys bekijkt met zijn moeder Pauline aandachtig de oude munten, gespen, kogels, lepels en andere historische voorwerpen op de tafel van Aad Weel van Archeologie Westfriesland. Een greep uit de vele vondsten die her en der zijn opgespit. "Zeevarenden gingen aan land, namen allerlei spullen mee en verloren die. Zoals een buideltas", houdt hij een gesp omhoog waar deze aan heeft gehangen. "Maar afgedankte spullen gingen, zoals nu ook bij het afval, dat destijds nog over het land werd uitgereden." En eeuwen later gevonden, onder meer door met de metaaldetector. Op tafel ook een grote collectie oude munten.

Verderop botten en andere overblijfselen van dieren die in de prehistorie in deze omgeving hebben rondgelopen en gevonden door Paul Dekker. Ook het schild van de schildpad dat Gerd Jan Roos uit Oudeschild jaren geleden heeft opgegraven in zijn achtertuin, waar een oude afvalput zat. Aangenomen wordt dat de schildpad is meegekomen met een schip.

Nico Brink van de landelijke Werkgroep Onderwater Archeologie, ook wel bekend als "de kanonnenspecialist", toont kanonnen die zijn opgedoken uit het wrak "Burgzand-noord" dat eind zeventiende eeuw is gezonken bij Oudeschild. Ook wel bekend als het "Poolse Kanonnenwrak". Het betrof volgens Brink niet de bewapening van het schip zelf, maar in die tijd zwaar verouderde en afgedankte kanonnen van het leger. Van een veel kleiner kaliber dan functioneel zou zijn voor het schip zelf. Onderdeel dus van de lading en bestemd om te worden omgesmolten. Schroot dus. Geluk bij een ongeluk is dat het schip is gezonken, zodat de kanonnen bewaard zijn gebleven. "Er zijn maar weinig van dit soort kanonnen, we kunnen er veel informatie uit afleiden."

Een tafel verder ligt uitgebreide informatie over de Poolse herkomst van een indrukwekkend kanon, compleet met het wapen van de koning, dat in het kanon was terug te vinden.

Iets verderop restanten uit het "Schervenwrak". Dit was de Pieter Antony, in 1822 vergaan op De Bollen en vol met aardenwerk. De vondsten leren iets over de historie van flessen. Getoond werden een rechthoekige kelderfles, de bolle wijnfles en een cilindrische fles, elk uit een ander tijdperk.

Cultuurwethouder Jaap Vlaming onthulde niet alleen de in Oosterend opgegraven blauwe karaf (zie pagina 10), maar ontving uit handen van Corina Hordijk ook het eerste exemplaar van het bidbook van Museum Kaap Skil, getiteld "Texel en de wereldzeeën. Museum Kaap Skil vernieuwt". Het is de aftrap van een grote fondsenwervingscampagne van het museum voor de huisvesting van de Palmhoutwrak-collectie.

Kruisbestuiving

En zo werden er allerlei wetenswaardigheden over de geschiedenis van Texel en de omliggende zee uitgewisseld. Interessant voor bezoekers, maar ook een kruisbestuiving tussen allerlei organisaties van uiteenlopende disciplines die allemaal op hun eigen manier bezig zijn met de Texelse archeologie. Tussen de bedrijven door had men tijd om bij elkaar een kijkje te nemen en kennis uit te wisselen.