Het nieuwe PH-gebied bekeken vanuit het nieuwe uitkijkpunt.
Het nieuwe PH-gebied bekeken vanuit het nieuwe uitkijkpunt. Foto: Jeroen van Hattum

Nieuwe PH-zanddijk 'delta-proof'

Iconisch, vernieuwend, uniek, lef en innovatief. Er vielen woensdagochtend lovende woorden over de PH-zanddijk tijdens de officiële oplevering van het drie kilometer lange versterkte stuk dijk tussen Oudeschild en 't Horntje.

Deltacommissaris Peter Glas (landelijk verantwoordelijk voor veiligheid van dijken) was afgereisd naar Texel om de PH-zanddijk in gebruik te nemen. Dat deed hij samen met hoogheemraad Rob Veenman van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier die een tijdje geleden de PH-zanddijk heeft overgenomen van oud-hoogheemraad Kees Stam. Deltacommissaris Glas verklaarde het versterkte stuk dijk van drie kilometer lengte officieel 'deltaproof'.

Tijdens een bijeenkomst in de collegezaal van het NIOZ werd aangekaart dat er met de realisatie van de zanddijk plus uitbreiding van tweehonderd hectare nieuw natuurgebied, voor Nederlandse begrippen een uniek stuk werk is verzet. Binnen een half jaar werd vijf miljoen kuub zand aangebracht en het nieuwe gebied ontwikkeld. Volgens de betrokkenen is daardoor een zachte waterkering ontstaan die toekomst- en klimaatbestendig is. Mocht het ooit nodig zijn bij bijvoorbeeld een stijgende zeespiegel of na een zware storm, dan kan er volgens aannemer Jan De Nul in een paar weken tijd extra zand worden aangevuld. Dat is beduidend sneller dan wanneer er een harde waterkering moet worden versterkt.

Niettemin lag, zij het wat minder uitgesproken, ook de 'schaduw van Ceres' over het geheel. Deltacommissaris Glas ging er concreet op in met de opmerking dat het verdwijnen van Ceres een les was geweest om de omgeving beter bij het ontwikkelen van plannen te betrekken. Burgemeester Michiel Uitdehaag zei blij te zijn dat het was gelukt om in ieder geval een deel van het nieuwe gebied toegankelijk te krijgen. Hij gaf aan ook regelmatig positieve reacties te krijgen van mensen die langs het nieuwe gebied waren gefietst.

Het beheer werd woensdagochtend officieel overgedragen aan Staatsbosbeheer. Secretaris Martin Kuipers van Hollands Noorderkwartier en Kees Lever, directeur van de divisie Grond en Gebouwen van Staatsbosbeheer, tekenden daarvoor een overeenkomst. SBB gaat zich volgens Lever bezighouden met toezicht en handhaving in het gebied en uitleggen aan bezoekers waarom het ene deel wel toegankelijk is en het andere deel niet in verband met de natuurwaarden. Aannemer Jan De Nul voert de komende jaren het onderhoud uit.

Tegelijk met de oplevering van de dijk werd het nieuwe uitkijkpunt (het Paviljoen van de Vogelaar) officieel in gebruik genomen. Kunstenaar John Körmeling, bedenker van het uitkijkpunt, en landschapsarchitect Yttje Feddes lieten weten dat er bewust voor staal is gekozen en niet voor hout zoals op Facebook werd geopperd. De manier waarop het nu gerealiseerd is, symboliseert volgens hen de openheid. Bijkomstigheid van een houten uitkijkpunt is dat het er rommelig kan worden.

Het uitkijkpunt heeft een open wand over de gehele lengte, zodat vogels in het gebied geen hinder hebben van mensen in het uitkijkpunt. Het bouwwerk rust op een paal die twee meter diep in de grond steekt en op een betonnen voet van 2,5 bij 2,5 meter staat. Het uitkijkpunt bevat een verrekijker om het gebied te bekijken. Volgens SBB hebben dieren het gebied inmiddels ontdekt. Er zijn strandbroeders en zeehonden waargenomen en ook al zo'n 700 zwarte sterns geteld.