'Het mag mislukken wat je hier maakt'
Een stapel kaarten op tafel en je mag een kaart aanwijzen die het beste aangeeft hoe je je voelt. Het zijn kaarten met diverse soorten landschappen, afbeeldingen of dieren, die helder een veelvoud aan persoonlijke gevoelens in beeld brengen.
De kaarten horen bij het werkmateriaal van Anne Klaarwater uit Den Burg die recent is afgestudeerd als vaktherapeut beeldend aan Hogeschool Utrecht. Beeldende therapie is volgens haar gericht op doen en ervaren. "Je voert gesprekken waarbij creatieve middelen zoals verf, krijt, collage en klei worden gebruikt om inzicht te krijgen in problemen of klachten. Het kan ook acceptatie en veranderingsprocessen op gang brengen." Kaarten met afbeeldingen kunnen helpen de verbeelding op gang te brengen.
"De therapie is bedoeld om bij emoties te komen", vertelt Anne. "Ik ga niet aan de hand van een paar tekeningen zeggen wat er met iemand aan de hand is, maar het maken van de werkstukken biedt wel de mogelijkheid om samen een proces in te gaan, te ontdekken waar belemmeringen zitten en om te ontdekken hoe je die belemmeringen uit de weg kunt ruimen. De tekeningen zijn geen doel, maar een middel om daar te komen." Het vervaardigen van werkstukken kan onder meer helpen het eigen innerlijk letterlijk zichtbaar maken. "Iemand die angstig is, zal bijvoorbeeld vaak beginnen met klein te tekenen. Maar het kan ook andersom dat mensen heel veel ruimte in beslag nemen. Je hebt ook mensen die juist veel praten en op die manier aan hun gevoel voorbij gaan."
Tijdens de opleiding liep Anne zelf stage in het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis in Amsterdam waar ze zich specifiek bezig hield met mensen met kanker. "Daar had ik drie stellen onder mijn hoede van wie één van de twee kanker had gehad. Daar heb je vaak te maken met gevoelens dat je geen controle meer over je eigen lichaam hebt of dat je anderen tot last begint te worden. In zulke situaties is het belangrijk om de communicatie open te houden en te delen wat er in je omgaat."
Ze had te maken met één koppel waarvan de man heel rationeel was, terwijl zijn vrouw - die ziek was geweest - veel meer handelde uit emotie. De twee dreigden elkaar daardoor uit het oog te verliezen. "Die man begreep de emoties van zijn vrouw niet, maar met behulp van beeldende therapie lukte het wel dat ze hun gevoelens naar elkaar bleven uiten en daarmee de lijnen naar elkaar open hielden. Je maakt bespreekbaar wat anders onbesproken zou blijven."
Het maken van werkstukken tijdens de therapie kan volgens Anne ook helpen om veranderingen in denkpatronen beter vast te houden. "Als je later terugkomt en ziet wat je de vorige keer hebt gemaakt, kun je vaak ook weer het gevoel terughalen dat je die vorige keer had." Het maken van werkstukken kan helpen om te leren dat dingen volledig anders kunnen worden aangepakt en dat werkstukken volledig mogen mislukken. "Dat hoort er allemaal bij." Anne, die op de administratie bij Fysio Team Texel aan de Schoonoordsingel in Den Burg werkt, gaat vanaf september aan de slag met een eigen praktijk Perspectief Texel die ook aan de Schoonoordsingel is gevestigd. "Ik geloof in de veerkracht van mensen om er weer bovenop te komen, nadat je iets traumatisch in je leven hebt meegemaakt."