Varkens die wroeten, spelen en bewegen
In de stal van de familie Wijtten in Eierland kunnen de varkens wroeten, spelen en bewegen, zodat ze zich goed en gezond ontwikkelen. Onder de noemer "Bakkie bij de boer" houdt het bedrijf zaterdag 3 augustus van 11:00 tot 15:00 uur open dag.
De varkenssector ligt onder een vergrootglas, incidenten komen breed uitgemeten in de media. Dat het ook anders kan, zien we bij Marcel, Marieke en Robin Wijtten van hoeve Bland en Berg. Hun vleesvarkens houden ze in een Canadese strooiselstal. Deze dieren hebben veel meer leefruimte dan soortgenoten in de reguliere houderij.
In een dikke laag zaagsel kunnen ze volop wroeten. Dat verklaart ook de naam Het Wroetvarken, de keten waar de familie Wijtten onderdeel van is. Waarbij de productie van begin tot eind, van het jonge biggetje tot de slager, volledig onder controle staat en voldoet aan strenge normen op het gebied van leefruimte, kwaliteit en duurzaamheid. Met als doel een smakelijk product, dat verantwoord is geproduceerd. "Je kunt wel een mooi stukje vlees produceren, mensen moeten het ook kopen en waarderen." Dat doel is bereikt. Het Wroetvarken is uitgegroeid tot een keten waarbij tot dusver acht varkenshouders en zo'n honderd ambachtelijke slagers zich hebben aangesloten. En het groeit nog steeds.
Het is niet vanzelf gegaan. "Toen we in 2003 deze stal van dit type bouwden, waren we de tweede in het land. Met gemiddeld zo'n 1150 vleesvarkens grenst onze schaalgrootte op landelijke schaal aan het hobbyisme. Onze kostprijs per dier ligt veel hoger dan bijvoorbeeld een collega met 5000 varkens. We stonden voor de uitdaging om het toch rendabel te krijgen. We zijn door schade en schande wijs geworden. In deze sector lopen mensen met oogkleppen op, die handelen uit eigenbelang. We hebben heel wat hobbels moeten overwinnen."
Produceren voor het grootwinkelbedrijf, vaak tegen bodemprijzen, was geen optie. "Wij wilden een keten oprichten en ons zodanig onderscheiden dat slagers voor ons zouden kiezen." In 2008 stak Wijtten met een aantal collega's de koppen bij elkaar. "We hebben er slagers bij betrokken en gevraagd: wat willen jullie, wat past bij jullie en waarmee kunnen we ons onderscheiden?"
Het resulteerde in de keten Het Wroetvarken. "Er zaten best haken en ogen aan." Het begint met de keuze voor het type dier. "Geen bestaande kruising, maar nieuw en speciaal voor ons gefokt. Een dier dat minder biggen produceert, maar wel robuuster. Makkelijker te houden. Dat in de stal kan rennen, rossen en wroeten. Vlees waar de slager goed mee overweg kan en waar hij naar zijn klant een goed verhaal over kan vertellen."
Het proces dat in 2008 met veel vallen en opstaan is ingezet, resulteerde in een keten waarbij alle deelnemers werken volgens nauwgezette protocollen. Zoals dat in de voeding geen genetisch gemodificeerde gewassen zijn verwerkt. Vlees van constante kwaliteit. "Veel vaster van structuur, mals, doorregen en smakelijk."
Het voldoet onder meer aan het keurmerk Beter Leven. En, niet onbelangrijk: "Een verdienmodel dat klopt. Een stukje vaste prijszetting, dus niet meer afhankelijk van de markt." En dat mag de buitenwereld weten. "Tijdens de open dag zaterdag hopen we de mensen wat meer inzicht te geven. Waar zijn we hier mee bezig, wat houdt het precies in. Zodat mensen objectiever kunnen oordelen en begrijpen hoe het vlees aan z'n meerwaarde komt."