Assistent-brouwer Pieter Duinker test de densiteit (dichtheid) van het bockbier dat momenteel wordt gebrouwen.
Assistent-brouwer Pieter Duinker test de densiteit (dichtheid) van het bockbier dat momenteel wordt gebrouwen. Foto: Gerard Timmerman

Regeren vooruitzien bij de Texelse

De Texelse Bierbrouwerij groeit snel, sneller dan de markt voor speciaalbieren. Het stelt hoge eisen aan de productiecapaciteit. Maar het bedrijf werkt ook aan een transitie naar een iets meer gereguleerde ambachtelijke brouwerij die voldoet aan de hoge eisen.

Van Texel tot Zuid-Limburg, overal drinken ze Skuumkoppe. Het Texelse speciaalbier is razend populair. De brouwerij maakt een turbulente tijd door. Algemeen directeur Jan Joost Galesloot van de Texelse Bierbrouwerij: "De markt van speciaalbier groeit snel en wij groeien nog veel sneller. We zijn wel weersgevoelig. De hele bierbranche is dat sowieso. Maar Skuumkoppe, ons vlaggenschip, is een donker weizenbier en daarvan is de weersgevoeligheid nog groter dan pils. Pils drinken mensen het hele jaar door, weizen profiteert van het mooie weer. Het wordt veel op het terras gedronken, aan het strand van Texel tot Schouwen-Duiveland. Als het koeler is, zoals in mei, dan merken wij dat aan de orders. Als het mooi weer is, zoals in juni, dan komen de mensen weer naar de terrasjes en merken we dat direct aan de orders.. "De mooie maand juni heeft de dip weer helemaal goed gemaakt."

Plannen

Een markt die wat fluctueert, maar gemiddeld met een stijgende lijn. "De groei zit er nog steeds in. We proberen zoveel mogelijk van te voren te plannen. Wat is er nodig, wanneer en in welke vorm? In de eerste maanden van het jaar bouwen we een buffer op. Valt Pasen vroeg of laat, want dat bepaalt ook wanneer de horeca gaat bestellen. Vanaf begin april neemt de spanning wat toe. We kijken naar de weersverwachtingen en de grote retailers plaatsen dan hun orders."

Regeren is vooruitzien, ook en zeker als bierbrouwer. Assistent-brouwer Pieter Duinker is nu al bezig met het brouwen van Texelse bockbier, om van het najaar voldoende op voorraad te hebben. Terwijl hij het luik van de grote koperen ketel waarin het bier in wording pruttelt, opent, slaat de damp naar buiten. Hij neemt een monster en meet de densiteit (dichtheid) van het bier.

Texelaars

Pieter, van Nieuweschild, is één van de 45 Texelse medewerkers (incl. overkanters ca. 60 op het eiland). Er werken elders 17 mensen in de buitendienst. Galesloot: "Op alle productieafdelingen hebben we de bemensing nu redelijk op orde. Maar niet alle vacatures zijn ingevuld. Het vinden van de juiste mensen van het juiste niveau is een voortdurend punt van zorg. Er is een hele grote voorkeur voor medewerkers van het eiland. We vinden het héél belangrijk om zo veel mogelijk Texelaars in dienst te hebben. "

Ploegendiensten

"In de huidige brouwerij kunnen we qua ruimte en productie voorlopig nog wel vooruit. Om in de groeiende vraag naar bier te voorzien, werken we in ploegendiensten. Om de capaciteit beter kunnen benutten, werken we ook op zaterdag en proberen wij steeds efficiënter te werken. We werken ook steeds duurzamer, zoals bij de omzetting van grondstoffen in bier. Per brouwsel hebben we een grotere output, we brouwen met minder water. De brouwerij draait als een zonnetje, hartstikke goed."

Constante kwaliteit

"Los van het dagelijkse operationele proces, maken we allerlei kwaliteitsslagen. We zijn hard gegroeid en zitten qua grootte in de top drie van speciaal bierbrouwerijen. We hebben te maken met grote afnemers, denk aan Jumbo, Sligro en Hanos. Dat brengt met zich mee dat we in kwaliteit een steeds hogere horde moeten nemen. Zij willen door het jaar heen bier met een constante kwaliteit en smaak, waarbij ze er van op aan kunnen dat het op tijd en in de juiste verpakking wordt geleverd. Grote klanten accepteren niet dat je niet kunt leveren. Maar uiteindelijk is bier ook een natuurproduct dat ambachtelijk wordt gebrouwen. Het lijkt voor een buitenstaander alsof we een fabriek zijn, maar uiteindelijk brouwen we op een ambachtelijke wijze het bier in ketels, waarna het bier in tanks gaat om de gist zijn werk te laten doen."

We zijn hard gegroeid en zitten qua grootte in de top drie van speciaal bierbrouwerijen.

Tanks

De brouwerij trekt dagelijks veel belangstellenden. Zij bezoeken het Proeflokaal en nemen een kijkje in de brouwerij. Er is heel wat te zien. De koperen brouwketels, de grote fermentatie en lagertanks, waarin het bier rijpt. Grote, hoge tanks van 90 hectoliter, twintig in getal. In elke tank passen drie brouwsels, momenteel elke dag zes brouwsels. Het gebouw wordt optimaal benut. Maar er is nog meer ruimte, die nu wordt gezocht in een hogere efficiency en betere benutting van de capaciteit.

Ambachtelijk en gemoedelijk

We zijn procesmatig volop bezig aan die eisen op gebied van smaakconsistentie, goeie kwaliteit en betrouwbaarheid te voldoen, maar ook het ambachtelijke en eigenzinnige van het eiland te behouden. We maken een transitie van een heel succesvol ambachtelijk bedrijf naar een iets meer gereguleerd bedrijf dat voldoet aan de hoge eisen.

Hier (in de voormalige zuivelfabriek) werken we binnen de beperkingen van een oud gebouw en is er veel handwerk, maar in de nieuwe brouwerij wordt het productieproces iets professioneler en meer afgestemd op die hoge eisen. Maar ook in de nieuwe brouwerij werken we met smaakpanels en voert het vakmanschap de boventoon. Natuurlijk gaan we dan nadenken over wat we kunnen automatiseren en wat niet. Maar er blijven veel mensen nodig, liefst die van het eiland komen. Voor de productie lukt het goed om aan mensen te komen, maar het is lastig om mensen voor bijvoorbeeld HBO-functies te vinden. Uiteraard zit een groot deel van onze verkoopstaf aan de overkant, tot in Limburg. Dat is ook logisch; daar moeten zij hun werk doen. We hebben bijvoorbeeld iemand in dienst die in Heerlen woont. Dat gaat prima."

Wat niet wegneemt dat het vinden van voldoende en goed gekwalificeerde mensen voor functies op het eiland een belangrijk punt van zorg blijft. De schaarste aan betaalbare woningen op Texel helpt daar zeker niet bij. Het lijkt me dat dit fenomeen een ernstige bedreiging vormt voor het handhaven van een gediversifieerd bedrijfsleven op het eiland."

Overkant?

Texel is vanuit personeel, organisatorisch en logistiek voor een brouwerij van deze omvang niet de handigste locatie van Nederland. En nu wacht de beoogde nieuwbouw in Oudeschild al een tijdje op een uitspraak van de Raad van State aangaande het Programma Aanpak Stikstof. Is, alles opgeteld, het niet veel verstandiger om de productie naar de overkant te verplaatsen?

"We zijn ván Texel"

Galesloot resoluut: "We zíjn van Texel. Het is zó belangrijk dat de brouwerij op het eiland zit. Als merk en vanuit de marketing. Daarmee onderscheiden we ons van andere speciaalbieren. Texels Bier staat voor: vrij, ontspanning, oprecht, eigenzinnig en gebrouwen op het eiland. Daarom gebruiken we ook echt lokale grondstoffen. Vanmiddag (vorige week donderdag) vieren we samen me de akkerbouwers oogstdag. Als we nieuwe bieren maken, dan zoeken we echt naar typisch Texelse ingrediënten. Onze verkopers hebben een goed verhaal. Het is lekker en Texel roept sowieso een goed gevoel op."

Vertraging

"Daarom willen we hier blijven. We denken dat de vertraging ten aanzien van de Raad van State procedure wel los gaat lopen. Het kan niet zo zijn dat heel Nederland plat gat door een stukje regelgeving dat eigenlijk alleen bedoeld is voor de intensieve veehouderij. We voldoen ruimschoots aan alle strenge eisen, ook die van de nieuwe Europese regelgeving. We willen graag dat er een uitspraak in de procedure komt. Dit dossier wordt op dit moment op het hoogste niveau behandeld. Minister Schouten bemoeit zich er persoonlijk mee. Het wachten is op een uitspraak ten aanzien van de honderd dossiers van de intensieve veehouderij. Het kan niet zo zijn dat honderden projecten daar nog vele maanden op moeten wachten."

Geen behoefte aan een plan B

"We hebben geen gedetailleerd uitgewerkt Plan B. Daarom werken ingenieurs, architecten en anderen gewoon door aan het ontwerp van de nieuwe bierbrouwerij, de bottel- en verpakkingslijnen en noem maar op." Hoe dat er precies allemaal uit gaat zien, staat nog niet helemaal vast. De schetsontwerpen zien er fantastisch uit. "We willen een dimensie en uitstraling die passen bij het eiland, geïntegreerd in het landschap. De brouwerij wordt het mooiste gebouw op het industrieterrein. Er liggen best uitdagingen, zoals op het gebied van duurzaamheid. Denk alleen al aan het watergebruik."

Volop werk aan de winkel en ook best onzekerheden. Maar één ding staat voor Galesloot als een paal boven water: "We willen blijven en absoluut niet van het eiland af. We are here tot stay."

Gerard Timmerman

Algemeen directeur Jan Joost Galesloot van de Texelse Bierbrouwerij.