Energiedebat: wil is er, regels zitten in de weg
De wil is er, maar regels zitten de transitie naar een grootschalige opwekking van duurzame energie op Texel in de weg. Samenvattende conclusie uit het Energiedebat dat maandag op initiatief van Texel Energie werd gehouden in De Toegift. Maar in de verte gloort de hoop dat vanuit het nieuw te formeren provinciebestuur een andere wind gaat waaien.
Texel onderschreef in 2007 dan wel de ambitie om in de eigen energiebehoefte te voorzien, het blijft steken op circa vier procent. Maar nu het Rijk de druk opvoert en Texel voor de Regionale Energietransitie (RES) op korte termijn een plan moet maken om voldoende energie op te wekken, stijgt de urgentie. Maar hoe gaan we het doen? "Misschien kunnen jullie het met elkaar", nam gespreksleider Frits Wester een voorschot op het debat. Wethouder Hennie Huisman ziet kansen.
Technisch is het allemaal mogelijk en ook financieel kan veel, vertelde Jeroen Prummel, adviseur op gebied van energietransitie en vrijwilliger bij Texel Energie. Maar er zijn hobbels. Voor de RES mogen alleen bewezen technieken voor duurzame opwekking worden gebruikt: zon- en windenergie. Golf- en getijde-energie, biomassa en waterstof zitten nog in de testfase en tellen niet mee. Maar de provincie staat op dit moment geen windmolens toe op het eiland. En windenergie uit zee telt niet mee voor de RES. Blijft over zonne-energie. Maar daken met minder dan 40 zonnepanelen tellen niet mee. Het zou minimaal neerkomen op een paar honderd hectare zonneweide, veel meer dan het bestemmingsplan toestaat, bovendien lijkt het draagvlak te ontbreken. De landbouw wil niet als enige grond afstaan en op natuurgrond en dijken mag het niet. "Ik zit in een spagaat", ze Huisman.
De wethouder pleitte voor een andere benadering: "Wat levert het op? Texel geeft per jaar €35 miljoen uit aan energie, het is mooi als we dat op Texel kunnen houden. Voor werkgelegenheid en onze onafhankelijkheid." Ze kreeg bijval, maar ook kritiek. Klaas Kikkert: "De inzet van de gemeente is ver beneden peil!" Huisman: "Onze ambitie komt in botsing met de werkelijkheid. Onze gemeenteraad is een afspiegeling van de gemeenschap, voorstellen hebben het niet gehaald." Ze beloofde op korte termijn met een energieplan te komen. Dat gaf energiekenner Pepijn Lijklema weinig hoop: "Draagvlak ontbreekt. Als puntje bij paaltje komt, is het plan van bovenaf al gerealiseerd." Gijs Berger verweet de wethouder geen visie te hebben. Ineke Hin pleitte ervoor dat landbouw, natuurorganisaties en gemeente met elkaar om de tafel gaan. "Laten we zo een eigen klimaatakkoord maken." Het debat leerde dat natuur en landbouw wel willen aanschuiven. Arnold Langeveld van LTO: "We willen als landbouw meepraten, maar niet als enige." Paul Rutten van Staatsbosbeheer: "Wij willen meedenken en zeggen nooit 100 procent nee." Sprekend op eigen titel zou hij het liefst gebieden die wel zijn aangewezen als natuur, maar nog niet gerealiseerd, inzetten voor bijvoorbeeld zonnepanelen. Maar hij zei er direct bij dat zo'n creatieve oplossing niet strookt met hogere regelgeving. Mogelijk dat de te vormen coalitie bij de provincie ook hier de teugels laat vieren.
Han Lindeboom: "Voor acceptatie van windmolens is het belangrijk te zorgen dat omwonenden er aan verdienen. Dan zeggen ze: 'Ik erger me mateloos aan windmolens, maar als dat ding draait en ik er een paar honderd euro aan verdien, vind ik het prachtig." Mocht het lukken alle energie die Texel nodig heeft op te wekken, zijn we er nog niet. Want opwekking en gebruik lopen vaak niet synchroon. Opslaan als waterstof kan, maar heeft volgens ambtenaar Pieter de Vries het nadeel dat daarbij driekwart van de energie verloren gaat. "Probeer zoveel mogelijk energie op te wekken als op dat moment nodig is. Waterstof kan helpen het plaatje compleet te maken."