"Het gaat beter met de zwaluw..."
"Het gaat goed met de huiszwaluw op Texel, maar we zouden nog genoeg kunnen doen om het nog beter te laten gaan met deze voor Texel karakteristieke vogel." Dat stelt Marc Plomp van het Vogelinformatiecentrum in De Cocksdorp.
Wie door de dorpen loopt en omhoog kijkt, zal het ongetwijfeld zien. Nesten van zwaluwen of de aanhechtingen waar duidelijk eerder nesten hebben gezeten. De laatste jaren broeden er op Texel zo'n driehonderd paartjes. Ongeveer 65 procent hiervan broedt in de dorpen. Ondanks dat het aantal huiszwaluwen toeneemt, is de stand ten opzichte van de jaren '70 nog altijd laag.
"Hoe dit precies komt, is niet helemaal duidelijk. De achteruitgang heeft waarschijnlijk te maken met het teruglopende aantal vliegende insecten, waarvan de huiszwaluw het moet hebben. Maar gelukkig herstelt de soort zich nu wel en we kunnen zelf best veel doen om deze vogel een handje te helpen."
De meeste zwaluwen maken zelf een nest. Met modder metselen ze zelf een halfrond kommetje, onder een overstekende dakrand of goot. Bij nieuwbouw zijn dit soort overstekende randen er steeds minder. "En valt je wat op? Je ziet alleen zwaluwnesten bij in lichte kleuren geverfde overstekende randen. We weten niet waarom, maar bij donkere stukken gaan ze niet zitten. En helaas nemen die lichte kleuren juist af", legt Marc uit.
Wat kan men doen?
Zwaluwen maken nestjes van modder. Door erfverhardingen, peilverlegingen en meer woningbouw neemt de modder af. Meer open tuintjes zou dus kunnen zorgen voor moddermateriaal. Het aanleggen van modderpoeltjes zou nog beter zijn. Zowel huiszwaluwen als boerenzwaluwen hebben hier baat bij. "Op momenten dat het erg droog is, gewoon een paar keer per week een jerrycan met water leeggooien op een modderige plek vlakbij de bebouwing. Maar de plek moet ook weer niet te nat worden, laat hem gerust regelmatig bijna opdrogen. Dit hoeft alleen in de periode vanaf eind april tot half juni. Dan bouwen ze nesten. "Daarnaast halen mensen de nesten weg als die boven een deur hangt, vanwege de overlast door poep. Maar als men gewoon een plankje onder het nest maakt, is dit probleem opgelost en kunnen de vogels gewoon blijven zitten."
Kunstnesten
Zwaluwen houden volgens Marc het meest een zelfbouwnest, maar zijn ook zeker te verleiden om intrek te nemen in een kunstnest. Als een kunstnest op de juiste plaats wordt neergehangen, is de kans groot dat hier een stelletje in gaat broeden. In de praktijk houdt dit in dat de nesten op hoogte worden opgehangen, met de uitvliegkant op het (zuid)oosten. Daarnaast vliegen zwaluwen wijd uit en is het dus niet handig om de nesten te dicht op struiken op bomen te plaatsen.
"En dan hebben wij dus nu een cadeau voor de Texelaars. Samen met Stichting Texel vogeleiland biedt de Vogelwerkgroep nu een gratis dubbel kunstnest aan. Dit geldt wel voor kansrijke locaties. Als men meerdere kasten wil, betaalt men nu geen €18,-, maar €10,-", vertelt Marc enthousiast.
Als we met de vogelaar door De Cocksdorp lopen, laat hij trots een aantal plaatsen zien, waar de eerste kunstnesten al hangen. Zoals bij het nieuwe gemaal en het oude gemaal. "We willen ze op meerdere gemalen op het eiland hangen. Zie je dat? Dat is een boerenzwaluw en dat een huiszwaluw. Die leven vrolijk tussen elkaar. En dan hebben we op Texel natuurlijk nog de oeverzwaluw", besluit hij.
Meer informatie over de zwaluwen op Texel vindt men in de folder die afgelopen dinsdag bij de Texelse Courant zat. Tevens is de folder verkrijgbaar bij het Vogelinformatiecentrum in De Cocksdorp. Voor meer informatie kan men ook contact opnemen via info@vogelinformatiecentrum.nl of met de vogelwerkgroep Texel Ruigehoek@cs.com of adriaandijksen@gmail.com.