Anders bekeken...

Handen wassen, hoe vaak doe ik het niet op een dag. Mijn moeder zette ons op een kruk bij het aanrecht en poetste. Later in de zorg kwam het als een automatisme in je systeem. Tussen de patiënten door, altijd. Handschoenen aan is niet zo mijn ding, het liefst contact met hetgeen je bezig bent. Ook in de tuin, heerlijk wroeten in de grond.

Handafdruk…

Manlief kan er ook wat van, grote knuisten, hard aan het werk aan boord. "Het lijken wel kolenschoppen", zou mijn moeder hebben gezegd. Toch kunnen die grote handen fijne handelingen doen. De klok in de keuken wordt wekelijks opgedraaid en bijgesteld. Af en toe doe ik het als het uurwerk stilstaat. Soms is hij verschoven dan pak ik de waterpas. Dan tikt de tijd en draaien de raderen weer zoals het moet.

"Potverdikke", denk ik als ik aan het soppen ben in de keuken, een zwarte hand naast de klok op de witte wand. Ik poets het er niet af, nee, het lukt niet. In mijn hoofd is vader de dader. In ons hoofd hebben we een systeem waarin lijnen lopen met verwachting en rationeel besef. "Oh, dat zal hij wel gedaan hebben", of "dat komt daardoor..." Toch kan het in de praktijk of bij nader onderzoek heel anders uitwijzen.

Al jaren wordt er geroepen dat er door gebruik van pesticiden in de landbouw de insecten zorgwekkend in populatie achteruit gaan. Ik was dan ook verrast deze week een groot artikel te lezen waarin een Duitse studie aan het licht brengt dat er jaarlijks van de 24.000 ton insecten langs 31.000 windmolens 1200 ton als residu, als vleugelafdruk op de wieken achterblijft. Dat zijn van april tot oktober 5 tot 6 miljard insecten per dag, op die plek.

Tegenover de snelle groei van windenergie staat in Duitsland de snelle daling van de insectenpopulatie. Dat windmolens een risico zijn voor trekvogels en vleermuizen was bekend, maar dat deze reuzevliegenmeppers als vernietiging in de lucht bezig zijn, is nieuw voor mij. Al zet ik honderd vlinderstruiken en duizend bloemen in de border, al zijn alle oevers beplant, al stoppen we met spuiten, daar kunnen wij nooit tegenop!

Een harde werkelijkheid maakt zich meester, we zijn in onze duurzaamheid zelf de dader. De doder van deze bestuiver. De ene vleugel vernietigt de ander. Eerlijkheid is nu aan slag. De eerlijkheid die ik las in het stuk over Ceres van de bioloog Cadee. Welke hand leggen wij in de waardevolle polder? Misschien een zaak om goed over na te denken als we de klok willen terugdraaien. Ik legde mijn hand op de afdruk in de keuken en zag dat het mijn hand was...

We zijn in onze duurzaamheid zelf de dader

Jozien