"Texel te klein voor productiebos"
"Dat mensen zich zo druk maken over het kappen in De Dennen, betekent dat het bos ze wat kan schelen. Dat is mooi, al ben ik het niet altijd eens met de manier waarop dit gebeurt. We verdienen bijvoorbeeld geen geld aan de dunning van komende winter."
Aan het woord boswachter Erik van der Spek. Hij gaat in op de kap van 4.100 bomen in De Dennen. De dunning staat deze winter gepland. De aantijging dat het Staatsbosbeheer alleen om financieel gewin gaat, ontkent hij. "Ik denk dat we blij mogen zijn als we quitte spelen als we aan het einde de balans opmaken", stelt de boswachter.
Niek Borsboom - betrokken bij dunningen in het verleden - stelt dat bij een groot project van tien jaar terug wel degelijk geld is overgebleven. "Veel was het niet, maar we stonden in de plus aan het einde. Maar toen hadden we het over 9.000 kuub tegen 3.000 kuub hout nu." De eerste plaats waar gekeken wordt, is het stuk aan de Heidvlakweg waar gekapt wordt. "Het klopt dat hier een flink stuk wordt weggehaald en het is inderdaad ook niet zo dat hier over vijf jaar alweer bomen staan. Maar er groeit hier straks wel weer van alles", legt Erik uit. Hij wijst naar een stuk aan het andere kant van het pad. "Daar hebben we tien jaar terug ernstig gedund, hoe vind je dat er uit ziet?", vraagt Niek. Het stuk bos ziet er niet uit of er recent gekapt is. Tussen de nog rijkelijk aanwezige dennen staan diverse loofbomen, vooral eiken. "De bedoeling is dat we daar de komende vijftien jaar niets aan hoeven te doen. Je moet altijd een slag om de arm houden, omdat je niet weet wat er in de toekomst gevraagd wordt." Op de vraag of de Amerikaanse vogelkers nu niet teveel ruimte krijgt, antwoordt Erik. "Hij is destijds aangeplant omdat de dennennaalden helemaal niet verteerden en dat is niet goed voor het bos. Hij groeit hier weelderig, dat klopt. Maar een bedreiging is het echt niet. Soms, als de boom een te prominente plek inneemt, halen we wat weg met een bosmaaier of door dunnen, zonder andere planten te doen sneuvelen.
Een rondje door het bos leert dat er diverse plaatsen zijn waar in het verleden gedund is. Met name in 1997 leidde dit tot veel onrust. Erik: "Ruim honderd ingezonden brieven in de Texelse Courant, Twitter en Facebook bestonden nog niet. In de jaren daarna kregen we ook regelmatig telefoontjes van mensen die tijdens de kap heel boos waren, maar nu toegaven dat het wel opgeknapt was. Er zijn ook veel mensen die het wel begrepen, maar het er nog steeds niet mee eens zijn. Dat mag. Maar mensen die nu boos zijn, omdat ze het bos zo mooi vinden, mogen ons ook best een beetje credit geven. Staatsbosbeheer heeft mede gezorgd voor de totstandkoming van het bos zoals het er nu staat."
Wie door De Dennen fietst, ziet her en der gesneuvelde bomen liggen. "De bomen die uit zichzelf omvallen, laten we liggen. Er leeft van alles in. Dat is goed voor de variatie van het bos." Het onderschrijft de lezing van de boswachter dat het bos niet vanwege het financiële gewin uitgedund wordt. "In 1950 is het productiebos al veranderd tot een multifunctioneel bos met productie en natuur en recreatie. Eind vorige eeuw is het overgegaan tot natuurbos - duinbos in dit geval - waar ook nog ruimte is voor recreatie. Elders in het land heeft Staatsbosbeheer nog wel multifunctionele bossen. De bomen die op Texel groeien, leveren prachtig hout, maar dit eiland is te kleinschalig voor een winstgevend productiebos."
Omgevallen bomen laten we liggen, daar leeft van alles in
Samen met de boswachter neemt Niek Borsboom ook een kijkje bij een stuk van De Dennen aan de Ploeglanderweg - nabij de Rovershut. "Toen hier gekapt werd, lagen de stammen wel tot vijf a zes meter hoog opgestapeld. Kijk nu." Het is een plek die door veel mensen op sociale media al werd genoemd als voorbeeld van een goed resultaat uit het verleden. Dit is het stuk waar in 1997 zoveel rumoer over was. Dennen, essen, eiken, berken en zelfs beuken wisselen elkaar af. Niet alleen jonge bomen, Staatsbosbeheer heeft destijds al oudere dennen- en loofbomen laten staan.
Tot slot wordt een kijkje genomen op de plaatsen waar brandgangen worden gecreëerd. "Als dennen branden, kan er door hars een soort explosie ontstaan met een vuurbal die dertig meter de hoogte in kan schieten. Als je kroonbrand hebt, ben je verder van huis. Door er stroken loofbos in aan te brengen, die de brandweer nat kan houden, reduceer je de kans op bosbranden. Helemaal uitsluiten kun je het nooit. Ik las een opmerking van iemand die zei dat er nog nooit een grote bosbrand is geweest in De Dennen. Daar heeft hij helemaal gelijk in. Mijn huis is ook nog nooit afgebrand, maar dat lijkt me geen reden om geen rookmelder op te hangen."