Miljoenendans in
begroting gemeente
Miljoenen die de komende jaren nodig zijn voor het wegenonderhoud, extra kosten voor het Onderwijscentrum en er waren al tekorten op de gemeentelijke begroting waarvoor een oplossing gevonden moest worden.
Het zijn momenteel niet de makkelijkste dagen voor de mensen die zich met de gemeentelijke financiën bezig houden. Een kort overzicht om de grote lijnen in beeld te houden. Volgens de programmabegroting 2019-2022 die de gemeenteraad van de zomer behandelde, staat er voor 2019 vooralsnog een structureel tekort van €1,7 miljoen op de gemeentelijke begroting, oplopend naar €2,5 miljoen in 2022. Het leeuwendeel van het tekort in 2019 komt voor rekening van het structureel tekort van bijna een miljoen euro in het sociaal domein. De gemeentelijke uitgaven hier hoger dan de uitkering die de gemeente van het rijk ontvangt. Het tekort is in 2018 incidenteel gedekt met behulp van de opgebouwde reserves in het sociaal domein, maar er moet ook een structurele oplossing voor komen.
Met de miljoenen die nodig zijn voor het wegenonderhoud (€22 miljoen in vijf jaar tijd, waarvan circa €14 miljoen voor de Postweg/Nieuwlanderweg) is rekening gehouden in de gemeentelijke begroting. Daarvoor is vanaf 2020 een structureel bedrag van €761.000,- opgenomen. De uitgave moet echter nog wel gedekt worden, vooralsnog staat er voor 2020 een verwacht structureel tekort van meer dan twee miljoen in de boeken. Voor de realisatie van het Onderwijscentrum is €485.000,- nodig om het krediet bij te stellen, maar ook €550.000,- om de bouwsom te indexeren. Dat levert jaarlasten van respectievelijk €16.212,- en €18.385,- op.
Donkere wolken
Verderop aan de horizon hangen financieel nog een paar donkere wolken. Het is landelijk nog altijd de vraag of de forensenbelasting mogelijk wordt afgeschaft. Als die heffing daadwerkelijk zou verdwijnen, loopt Texel jaarlijks een miljoen aan inkomsten mis. Daarnaast wordt in de programmabegroting aangehaald dat de gemeente en Rijkswaterstaat met elkaar in gesprek zijn over het afkopen van de onderhouds- en beheervergoeding die de gemeentelijke jaarlijks voor de haven in Oudeschild ontvangt. Dat kan volgens de begroting mogelijk ook nog zeer grote financiële consequenties hebben.
Verder is er de nieuwe sporthal waarvoor de raad in oktober 2017 €7,6 miljoen beschikbaar stelde. Op dat vlak is het de vraag of de gemeente de BTW €1,5 miljoen verrekend krijgt. Mocht dat niet lukken (en dat risico bestaat volgens de begroting), dan komt dat bedrag nog eens bovenop de €7,6 miljoen. Mocht het tot overname van (fiets)paden van Staatsbosbeheer komen, dan is daar ook geld voor nodig. Op dit gebied wordt gesproken over een bedrag van zeven miljoen euro. Wat betreft Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer (en ook Hollands Noorderkwartier dat wegen wil overdragen) wil de gemeente een beroep doen op financiële bijdragen van de provincie.
En dan is er ook nog het beoogde cultuurcentrum van Artex, de bibliotheek en Young 4 Ever op de plek van de Thijsseschool in Den Burg. Begin dit jaar lag er een voorstel van het college op tafel met het verzoek aan de raad om de intentie uit te spreken een structureel bedrag van €154.000,- voor het cultuurcentrum in de begroting op te nemen. De raad nam dat besluit nog niet, maar wilde eerst een verkenning van het college naar meer mogelijkheden dan de locatie Thijsseschool.
Dekkingsvoorstellen
Het college komt binnenkort met de tweede fase van de programmabegroting waar dekkingsvoorstellen staan om de financiën in balans te krijgen. In de eerste fase van de programmabegroting, die in juni werd besproken, werden al een paar voorstellen gedaan: niet doorgaan met STIFT, het veranderen van de bestemmingsreserves voor de mobiliteit, de uitgaven voor het sociaal domein in balans krijgen met de vergoedingen van het rijk, verhoging van de tarieven van het Texelvignet en mogelijk verhoging van de Onroerend Zaak Belasting (OZB). De raad heeft inmiddels besloten de toeristenbelasting te verhogen van €1,75 naar €1,85 (per persoon, maximaal zeven aaneengesloten nachten). Ter vergelijking: het verwachte tekort van €2,5 miljoen in 2022 is gedeeld door het aantal huishoudens op Texel (6227) gemiddeld €400,- per huishouden. Het is straks aan de raad om de keuzes te maken.