KNRM-vrijwilligers Arnold Boon en Charles Douma zwaaien af.
KNRM-vrijwilligers Arnold Boon en Charles Douma zwaaien af. Foto: Femmy Weijs

Trouwe redders KNRM zwaaien af

Als de nood het hoogst is, waren deze redders nabij. Charles Douma, vele jaren schipper van de Beursplein 5, en reserveschipper Arnold Boon nemen na trouwe dienst afscheid van de Texelse KNRM.

Mannen die er niet voor terugdeinzen om met metershoge golven de Noordzee op te gaan om mensen in nood de helpende hand te bieden. Getrainde, ervaren en gemotiveerde vrijwilligers die in noodsituaties het hoofd koel houden en mensen veilig aan land brengen.

Douma kwam in 1989 als vrijwillig opstapper bij de KNRM. "Ik heb het eerst wel aan mijn vrouw gevraagd, want je kunt op de meest onverwachte momenten van huis zijn. En ook mijn werkgever (Douma werkt bij de storingsdienst van De Krim) moest instemmen. Beiden vonden het goed. Na 11 jaar werd hij plaatsvervangend schipper en daarna schipper van de Beursplein 5. "Doordat ik dichtbij zit, ben ik bij een alarm snel in het boothuis. Als schipper heb je ook de taak te zorgen dat we goed beslagen ten ijs komen. Dat betekent dat er bij een zoekactie in donker extra lampen aan boord gaan." Arnold, ook woonachtig in De Cocksdorp en meestal snel ter plaatse: "Of als er eerste hulp moet worden verleend dat er een extra brancard mee gaat."

Boon, die leerwerktrajecten verzorgt, organisaties adviseert en een nautische achtergrond heeft, meldde zich in 2007 aan bij de KNRM en is plaatsvervangend schipper. Naast zijn taak als redder houdt hij zich bij de KNRM bezig met het opleiden van nieuwe, jonge bemanningsleden, het (mede)organiseren van een grote rampenoefening, waarbij met de Kustwacht en andere instanties werd samengewerkt.

Charles: "Oefeningen zijn belangrijk. Daardoor schrik je niet zo snel als je op zee bepaalde situaties aantreft." Arnold: "Goede communicatie, tussen de bemanning, met andere reddingsvaartuigen en instanties is van levensbelang." Charles herinnert zich een zoekactie naar twee vermisten op de Vlakte van Kerken. "Wij wisten ongeveer waar ze moesten zijn, maar konden er met de reddingboot niet bij. We stonden in contact met de helikopter die ze wél kon traceren."

Luchtsteun verhoogt de efficiëntie van de zoekactie, maar ook de lokale bekendheid van de Texelse redders, onder meer met de stromingen, is van vitaal belang. Arnold: "Twee jaar geleden was in de branding nabij de Vliehors een jacht gekapseisd. Wij vonden eerst een zwemvest, later nog een zwemvest en toen, onder water, het jacht. "De helikopter bleef daar zoeken en vond niets. Wij keken naar de stroming rond de ondieptes en gaven aan dat de heli beter meer naar het zuiden kon zoeken. Toen vonden ze snel het vlot met daarin de opvarende, die helaas al was overleden."

Reddingsacties zijn teamwork. Arnold: "Op zee moet je elkaar blindelings vertrouwen. De schipper blijft op zee de schipper. Hij laat zich adviseren door de navigator en de communicator. De andere bemanningsleden luisteren en denken mee. Bij een grote reddingsactie met meerdere reddingboten benoemt de Kustwacht een reddingboot als 'On Scene Coördinator '(OSC), deze coördineert de reddingsactie ter plaatse en bepaalt wat er moet gebeuren. De OSC werkt nauw samen met de 'coördinator incident Schip' , een ervaren bemanningslid welke op in nood verkerende schip alles regelt. Die communiceert en is zo de ogen en oren van de schipper." Charles: "Vroeger haalde je, simpel gezegd, een mannetje uit het water of nam een bootje op sleeptouw. Tegenwoordig wordt veel meer gevraagd van de kwaliteit van onze hulpverlening."

Veel gevraagd van de kwaliteit van onze hulpverlening

Training, kennis, ervaring en teamwork. Maar redden blijft ook mensenwerk, waarbij je elkaar moet respecteren, vertrouwen in elkaar hebt en gebruik maakt van elkaars kwaliteiten. Gemiddeld vijftien tot twintig acties per jaar. Calamiteiten bijvoorbeeld als gevolg van pech of onervarenheid van watersporters. Charles: "Ook doordat ze in omstandigheden terecht komen die ze niet gewend zijn, ziek worden of oververmoeid raken. Zes jaar geleden kwamen we in actie voor een Engels jacht. Aan boord een zeewaardige bemanning. Onderweg was hun spinaker drie keer om de mast heen gevlogen. Ze waren zestien uur vergeefs bezig geweest die los te krijgen." Arnold: "Toen wij er bij kwamen zijn we met drie man overgestapt en anderhalf uur bezig geweest om het zeil los te krijgen." Net op tijd om stranding op de beruchte Vliehors te voorkomen.

Slechts enkele van de vele acties waarbij deze redders betrokken waren. Charles: "De ene keer met mooi weer, soms wat slechter. Ik vond het een prachtige tijd." Arnold knikt instemmend. Hij verhuist naar de overkant en hoopt bij de KNRM in Egmond als vrijwilliger aan de slag te kunnen."