Peter Novak, jarenlang een vertrouwd gezicht bij de cafetaria op de veerhaven in Den Helder.
Peter Novak, jarenlang een vertrouwd gezicht bij de cafetaria op de veerhaven in Den Helder. Foto: Pieter de Vries

'Op de boot hielp je meteen een handje mee'

Vraag hem niet naar namen, maar gezichten van mensen onthield hij als de beste. "Als iemand een paar keer hetzelfde had besteld, wist ik bij het zien van hem of haar vaak al wat er besteld zou worden."

Zelf was Peter Novak uit De Koog eveneens een bekend gezicht: van de cafetaria op de veerhaven van Den Helder waar hij van 1986 tot kortgeleden werkte. Vrijwel dagelijks was hij aanwezig om gasten en Texelaars van eten te voorzien, voordat ze de boot op gingen.

Peter vestigde zich in 1972 op het eiland en ging aanvankelijk aan de slag in het visrestaurant van zijn zwager Kees Sluiter dat in de jaren zeventig op de plek van de Sjans in de Dorpsstraat in De Koog zat. Hij werkte er acht jaar, waarna hij met zijn toenmalige vrouw verder ging in de Gravenstraat in Den Burg op de plek waar nu restaurant Freya zit. Dat deed hij zes jaar, maar dat begon te pittig te worden. Piet Evers, hoofd van Rebotex dat de horeca op de boot deed, bood hem aan om in de cafetaria op de veerhaven in Den Helder te komen werken. Rebotex had daar net de kiosk van Cor en Mien Ruwer overgenomen.

Het was in den beginne werken zonder kassa en alles uit het hoofd. "En het kon smoordruk zijn. Je had toen de wachtrijen van acht uur en dan kwamen mensen wel een patatje halen. Met Pinksteren werd soms tot half drie 's nachts gevaren. Dan was je ook tot half drie aan het werk en ging je pas met de laatste boot terug." Tijdens het heen en weer varen hielp hij zijn collega's in de horeca altijd een handje mee. "Koffie inschenken of kopjes opruimen. Dat deed je gewoon." Hij werd ook benoemd als lichtmatroos bij TESO, zodat hij - als het nodig was - op die positie ingezet kon worden. "Daar heb ik ook nog diverse veiligheidstrainingen voor gevolgd."

Peter begon in 1986 in zijn eentje in de cafetaria in Den Helder met assistentie van Mien. Inmiddels is hij twee verbouwingen verder en verlaat hij een horecavoorziening met twaalf collega's. Hij bekwaamde zich in het werken met de beeldschermen waarop mensen tegenwoordig een bestelling kunnen plaatsen, al is dat wel minder persoonlijk dan het voorheen was. Afgelopen week had hij zijn afscheidsreceptie bij de Mans waarbij alle collega's uit Den Helder aanwezig waren. "Hannie Evers, de vrouw van Piet, kwam ook langs. Dat was erg prettig dat ze er was."

Hij heeft zich inmiddels toegelegd op de moestuin die hij achter zijn huis heeft aangelegd. Hij blijft graag biljarten in de Mans en hij gaat binnenkort als vrijwilliger aan de slag bij het Maartenhuis. Een interesse die niet uit onverwachte hoek komt; twee van de drie kinderen werken aan de overkant met mensen met zware verstandelijke handicaps. "Ik heb me aangemeld om mee te helpen in de moestuin." Vanuit de horeca kwam al de vraag of hij her en der zou willen bijspringen in de keuken, maar die boot is even afgehouden. "Dat heb ik nu wel lang genoeg gedaan."

Het werken in een horecavoorziening bij een veerboot vergde in de praktijk soms het nodige inzicht om alles goed te laten verlopen, maar dat was Peter wel toevertrouwd. "Als je een busje met voetballers zag aankomen, gooide je soms al wat extra friet in het vet, zodat ze allemaal op tijd iets te eten zouden hebben. Bij een bus met ouderen gaf je soms iemand gratis een ijsje met het verzoek om daar opzichtig mee rond te lopen. Dan wist je dat de kans groot was dat die mensen een ijsje zouden bestellen in plaats van allemaal een kop koffie. Dat kon soms erg praktisch zijn."