Sytske met één van haar kunstwerken, voor het raam 'the wall of shame'.
Sytske met één van haar kunstwerken, voor het raam 'the wall of shame'. Foto: Job Schepers

Jutkunstenaar van de plastic soep

Sytske Dijksen maakt al twee jaar van de nood een deugd. Van onder meer ballonnen en de touwtjes ervan, maakt ze de meest uiteenlopende zaken. "Kunst met een serieuze boodschap". Een ballonnenoplaatverbod juicht ze van harte toe.

"Ik denk net als de gemeente dat het probleem niet zozeer hier wordt gecreëerd. Maar ik denk dat een dergelijk verbod een geweldig statement zou zijn. Ik ben twee tot drie keer in de week op het strand. Ik tel de hoeveelheid meters lint al niet meer die hier aanspoelt, het is zo ontzettend veel. De meeste linten en ballonnen zijn afkomstig van Mc Donald's, dus heb ik ze een mailtje gestuurd en ik kreeg keurig antwoord. In Nederland hebben ze ballonnen op een stokje en zonder helium. Het blijkt dat deze van de Engelse tak afkomstig zijn. Mc Donald's Nederland hoopt ook dat ze in Engeland zo snel mogelijk stoppen met de ballonnen. Sommige vogels zien plastic als stukjes vis of vlees en eten het dus op."

Hoewel het voor de natuur beter is, zou het aan de ene kant zonde zijn als er niets meer aanspoelt. Sytske maakt namelijk de prachtigste tassen, beestjes en kunstwerken van het plastic. "Ik hoop dat ik er zo snel mogelijk mee kan stoppen. Dat er niets meer aanspoelt. Dan verzin ik wel weer iets anders. Maar tot die tijd ga ik enthousiast door. Het zijn niet alleen ballonnen die aanspoelen hoor, ik neem van alles mee. Ik vind vaak leuke dingen, die natuurlijk ook rotzooi zijn, maar prima van pas komen bij mijn werkjes." Zo haakte Sytske onder meer een mooie, stevige tas van de Coca-Cola-linten die vorig jaar aanspoelden.

Biologisch afbreekbaar

Het besef van de nadelige effecten van ballonnenacties neemt toe. Veel winkels gaan over op biologisch afbreekbare ballonnen met dito linten. Het lijkt geen oplossing, zo beaamt ook Sytske: "Het duurt alsnog een week of drie voordat het afgebroken is. Dat is lang genoeg om schade toe te brengen aan vogels, vissen en andere zeedieren. Bovendien breekt het niet allemaal zo goed af." Sytske laat een ballon zien die in staat van ontbinding is. In plaats van dat het feestartikel helemaal is afgebroken, blijft er een gekrompen, zeer plakkerig restant over. Nog steeds groot genoeg om verstoppingen bij dieren te veroorzaken.

"Het is jammer, want er is zo makkelijk mee te stoppen. Het kost geen geld en er zijn zat alternatieven. Het is een stukje besef. Een aantal jaren terug heb ik zelf nog ballonnen opgelaten. Ik stond er niet bij stil. Ik zou dat nu nooit meer doen. Gelukkig ben ik zeker niet alleen op Texel. Ik hoor hier eigenlijk nooit over ballonnenacties en ook andere Texelaars helpen mij met het verzamelen van de rotzooi op het strand. Mensen als Jan van der Star, Ericka Voortman en Annelies Schoo hangen hier regelmatig zakken vol lintjes aan de deur die ze opgeraapt hebben op het strand. De touwtjes zijn enorm sterk. Dat is natuurlijk direct ook het gevaar van die dingen, maar voor het haken is het juist makkelijk.

Vogels zien plastic als stukjes vis of vlees en eten het dus op

Wall of shame

De creatieve kant van Sytske is terug te vinden door het hele huis nabij Den Hoorn. In een hoek van het huis staat een glazen stolp gevuld met water. In het water hangen allemaal ballonnen, refererend aan de plastic soep. "Ik moest sommige nog verzwaren, anders zouden ze allemaal maar bovenin blijven drijven." Het geheel heeft veel weg van een vrolijke bloemenvaas. "En dat is het ook hè. Ik snap het ook wel, de kleurtjes zijn hartstikke leuk en feestelijk. Het is ook niet zo dat op een kinderfeestje nooit meer ballonnen kunnen zijn. Het gaat om grote partijen ballonnen die de lucht in worden gelaten en dus niet meer op te ruimen zijn." Trots laat Sytske een vogel zien die ze gemaakt heeft. "Dat was een hele klus, nu ben ik bezig met een kikker, maar die is nog niet klaar." Op het strand vond ze ook een bord vol gaten - vermoedelijk van een kreeftenkooi - en zo kwam ze op een idee. "Ik heb alle ballonnen met een naam er op in de gaten bevestigd. Een 'wall of shame' noem ik het. Die foto's stuur ik dan ook ter illustratie naar partijen als 'Ban de ballon' en 'Stichting De Noordzee'.

Expositie

Werk van Sytske Dijksen is onder meer te zien in Nauta Boek waar het ook te koop is. In augustus is de plastic kunst van Sytske te zien op een expositie in de Peperhof in Oosterend. "Ik krijg veel positieve reacties, hartstikke leuk. Maar de boodschap blijft ook serieus natuurlijk. Het goede nieuws is dat ik wel het idee heb dat de hoeveelheid aangespoeld plastic iets afneemt."