De zeehondenopvang in Ecomare.
De zeehondenopvang in Ecomare. Foto: Ecomare

Vaak te snel dieren van strand gehaald

Het opvangen van zeehonden is niet noodzakelijk om de soort in stand te houden en kan soms juist schadelijk zijn. Dat stelt de Wetenschappelijke Adviescommissie Zeehondenopvang (WAZ) in een advies aan minister Schouten van LNV.

Voor Ecomare zijn de gevolgen voor het advies niet groot. Ecomare blijft gewoon zeehondenopvang, verwacht directeur Pauline Folkerts. Nu al vangt Ecomare alleen zeehonden op als dat werkelijk nodig is. "We zijn terughoudend in het opvangen. Er worden langs de Nederlandse kust soms dieren te snel van het strand gehaald. We weten al geruime tijd dat pups langer met rust moeten worden gelaten. Natuurlijk blijven we zeehonden opvangen, bijvoorbeeld als deze verstrikt zijn geraakt in netten. De nieuwe regelgeving laat best veel toe en voorziet nog steeds in opvang. Waar we ook mee te maken hebben is het sentiment van het publiek."

Het gebeurt namelijk regelmatig dat wandelaars die een huiler op het strand aantreffen Ecomare bellen om het op te halen, terwijl het een kerngezond dier betreft dat beter met rust kan worden gelaten. Zodra Ecomare dat constateert, wordt het dier niet meegenomen. Soms zetten de dierverzorgers er een bord bij om uit te leggen dat het een gezonde pup is, die er gewoon ligt te wachten tot zijn moeder weer komt. Maar dan gebeurt het wel dat niet iedereen dit accepteert, wat soms tot vervelende discussies leidt. Folkerts: "Met dat sentiment hebben we te maken."

Het aantal zeehonden in Nederland is in 40 jaar gegroeid van 500 naar bijna 15.000. Er zijn zelfs aanwijzingen dat het aantal zeehonden tegen het maximum aanzit. Deze situatie vraagt om een andere aanpak van de zeehondenopvang en om een nieuw opvangprotocol. Volgens het wetenschappelijke advies is vanuit de huidige populatie-omvang opvang niet nodig en kan het zelfs negatieve effecten hebben op de gezondheid van de populatie. Het advies is niet meer dan 5 procent van de jaarlijks geboren zeehonden op te nemen.

Opvang van zeehonden vanuit individueel dierenwelzijn blijft mogelijk, maar dan moet het wel zeker zijn dat een zeehond echt hulp nodig heeft (bijvoorbeeld als het verstrikt is geraakt in een net). Folkerts: "Natuurlijk is het ook zo dat dit een advies is en dat de politiek er nog een besluit over moet nemen. Er ligt dus nog niets vast. Maar het is wel goed als deze discussie een keer klaar is, want er werd langs de Nederlandse kust best gesold met de dieren. Op veel plekken worden dieren door vrijwilligers opgehaald. Vrijwilligers die niet altijd goede kennis hebben van de dieren. Op Texel werken wij met onze eigen professionele dierverzorgers die dieren van het strand halen."

Hoewel het advies geen nieuwe bevindingen bevatte, verraste de toon ook Folkerts. "De commissie heeft de kritiek op de zeehondencentra behoorlijk bout gebracht. Zo staat in het advies dat centra nodig zijn, voor als de populatie achteruit gaat. Maar door deze berichtgeving zagen ze gelijktijdig de poten de stoelen van centra vandaan. Zeker omdat onze zeehondenopvang het zonder subsidie moet doen. Wat ook geldt voor onze vogelopvang. Maar bij een oliecalamiteit op zee kunnen wij bijvoorbeeld wel ingrijpen en dieren helpen. En dan heb je als organisatie wel slagkracht nodig. Wij steken ook veel tijd in de samenwerkingsverbanden met andere opvangcentra en voeden wetenschappers met belangrijke gegevens. Maar het Rijk betaalt er niet aan mee. We blijven zeehonden opvangen als dat echt nodig is."