Wat ik zeggen wou
De Skor heeft
het gedaan
De megaschuren schieten als paddenstoelen uit het Texelse land. Steeds meer koeien per hectare. Weiden als biljartlakens. Al in april wordt gemaaid. Daarna gestront, gemaaid, gestront, gemaaid... Iedereen begrijpt dat een gruttopaar daar geen jongen groot kan krijgen.
Wanneer het Centraal Bureau voor de Statistiek dit bevestigt, mag dit van sommigen niet worden opgenomen in de gemeentelijke Beleidsnotitie Natuur en Landschap. Men zegt dan: "Het geeft geen pas om de oorzaak eenzijdig bij de landbouw te leggen".
Zij wijzen liever naar de Skor. De kiekendief vreet de jonge weidevogels op. En dat klopt. Ze heten niet voor niets kiekendief. Dus vreten ze al duizend jaar gruttokuikens, terwijl in de afgelopen honderden jaren het aantal grutto's alleen maar toenam. Net zoals alle predatoren, houdt de Skor de populatie van prooidieren juist gezond. Skorren zorgen ervoor dat de grutto's die hun nest het best verstoppen en aanvallers het felst belagen, een nageslacht krijgen, en de andere sukkels niet.
Maar wanneer er geen kruiden in de weiden groeien om in weg te kruipen en het gras al vroeg wordt gemaaid, waar moet je je dan nog verstoppen? Er zijn ook al geen kuiltjes en greppeltjes meer.
Bovendien moeten gruttokuikens, zo uit het ei, zelf hun kostje van insecten ophappen. Maar waar zijn die insecten in een kruid- en bloemloze wei? Het gebruik van bestrijdingsmiddelen heeft inmiddels driekwart van het volume aan insecten verdelgd. De kuikens hebben honger!
Kan het anders? Ja, met natuurinclusieve landbouw. Daarbij wordt de bedrijfsvoering aangepast aan het natuurlijk systeem: uitstel van de eerste maaibeurt, grondwaterpeil verhogen, weiden inzaaien met kruiden, stalmest uitrijden en minder koeien per hectare.
Het verlies aan economisch rendement is klein in verhouding tot de maatschappelijke kosten die de intensieve melkveehouderij nu veroorzaakt. De enorme uitstoot van de super-broeikasgassen methaan (28 keer schadelijker dan CO2) en lachgas (265 keer schadelijker), veroorzaakt een flink stuk van de klimaatverandering. Het wordt tijd dat Europa de subsidies aan de vervuilende landbouw intrekt en verplaatst naar de natuurinclusieve landbouw. Alleen dan zal de grutto jubelen boven het land en houden wij, eilanders, de voeten droog.
Niek Vermeulen
Den Hoorn