Waddenfonds vliegwiel Hogeberg
Toeristische appartementen in stolpboerderijen, een bezoekstal, een informatiecentrum, ontwikkeling van streek- en merkproducten en toeristische arrangementen. Voorbeelden van producten en arrangementen om de toeristische potentie van de Hogeberg beter te benutten en de schapenboeren een steviger financiële basis te geven.
Met dit plan, opgesteld door de Stichting Hogeberg: behoud door ontwikkeling, is een totale investering gemoeid van ruim €1,3 miljoen. De realisatie is een stuk dichterbij gekomen nu het Waddenfonds vorige week bekendmaakte een bijdrage te leveren van €410.000,-. De stichting is met de toezegging van het Waddenfonds nu ook verzekerd van co-financiering door Stichting Toeristisch Investering Texel en de provincie. De boeren uit het Hogeberggebied leveren ook zelf een bijdrage.
Toerisme
De eenmalige financiële injectie maakt investeringen mogelijk die boeren niet op eigen kracht kunnen realiseren en die de boeren de neveninkomsten uit het toerisme moeten opleveren. Hiermee kunnen ze hun bedrijven overeind houden en daarmee ook het kenmerkende cultuurlandschap met schapen en tuinwallen.
Een broodnodige impuls, want de positie van de boeren op de Hogeberg is de laatste decennia door meerdere oorzaken steeds verder verzwakt. Het rendement in de schapenhouderij is achteruit gegaan, de Hogebergboeren hebben te maken met beperkingen, vergoedingen voor natuur- en landschapsbeheer worden minder of verdwijnen, kamperen bij de boer is er niet toegestaan, etc. "Het wordt steeds moeilijker voor de boeren om nog geld te verdienen", vertelt Herman Ridderinkhof, voorzitter van de Stichting Hogeberg: behoud door ontwikkeling.
Ridderinkhof, ook voorzitter van de Stichting Loodsen door het Landschap, werd vorig jaar gevraagd als voorzitter van het Platform Hogeberg. De bedoeling van dit in 2016 opgerichte platform, een initiatief van de vorig jaar overleden Nel Eelman, is de ontwikkeling van de Hogeberg vorm te geven en tegelijkertijd het bijzondere karakter te behouden. De gemeente, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, LTO en boeren van de Hogeberg zijn er in vertegenwoordigd. De gemeente deed namens het platform onder meer een aanvraag bij het Waddenfonds voor een bijdrage, maar deze werd afgewezen. Met wel de kanttekening dat de aanvraag in aangepaste vorm kansrijk zou zijn.
Alvorens ja te zeggen tegen het voorzitterschap verdiepte Ridderinkhof zich in de mogelijkheden. "Ik wilde wel zicht hebben dat er iets concreets was te bereiken. Ik ben gaan praten en kreeg het gevoel dat er wel geld binnen te halen moest zijn om eenmalige investeringen te doen voor toeristische ontwikkeling van het gebied. Daarmee zouden de boeren niet meer zo afhankelijk zijn van de schapenhouderij." Belangrijke stap was de oprichting in september 2017 van de stichting Hogeberg: behoud en ontwikkeling. "Het werken met een stichting was me bij het loodsenplan goed bevallen. Je kunt slagvaardig te werk gaan, de stichting beheert het geld en voert uit." Naast Ridderinkhof bestaat het bestuur uit Jan-Jacob Zijm (boer op de Hogeberg), Marjan Merkelbach en Jaap van der Meer. "We hebben de aanvraag voor het Waddenfonds herschreven en veel concreter gemaakt. Wat willen we precies, etc. Met name gericht op de instandhouding van de Hogeberg als cultuurgebied, door geld vanuit de toeristensector in het gebied te krijgen. En voor cofinanciering hebben we aanvragen ingediend bij Stift en de provincie."
De toezegging van het Waddenfonds, en daarmee ook Stift en de provincie, is een enorme opsteker. Niet in de laatste plaats voor de boeren zelf, die in het verleden menig goedbedoeld plan, overleg of ander initiatief hebben zien stranden. Hoog waren de verwachtingen van het Streekfonds, waar de provincie destijds €1,5 miljoen in stak. Het rendement zou ten goede komen aan de boeren. Maar doordat de rente is verdampt, levert het niets op.
Ridderinkhof: "De toezegging van het Waddenfonds is héél belangrijk. Daardoor is het vliegwiel nu aan de gang…" De bouw van toeristische appartementen in stolpen is conform de "Stolpenregeling", voor behoud van stolpboerderijen.