"Aardappels schillen in de nacht"
Na vijftig jaar zijn Jan en Jenny Stolk gestopt met het Havenrestaurant op 't Horntje. Hélémaal stoppen met werken is nog niet aan de orde. Jan Stolk: "Ik moet altijd wat te doen hebben."
Jan Stolk en TESO-directeur Theo Hoogerheide waren er ooit snel uit bij het regelen van de buffetten voor de aandeelhoudersvergaderingen van TESO. Hoogerheide liet Stolk volledig de vrije hand. Hij had maar één voorwaarde: hij wilde na afloop geen klachten over het eten horen. Voor de twee mannen, allebei opgegroeid in Oudeschild, was dat duidelijke taal, waarna Stolk zich vol overgave op de buffetten stortte. "Dat was een prettige manier van werken."
De 75-jarige Stolk vertelt het met plezier in het Havenrestaurant op de veerhaven dat hij vorige week heeft overgedragen aan TESO. Het restaurant is per direct gesloten, de snackbar beneden gaat nog een tijd door. Stolk en zijn medewerkers blijven ook bezig in de keuken van het bedrijf voor Party Service Texel en de snackbar aan de Parkstraat in Den Burg.
Het echtpaar Stolk kwam in 1963 vanuit het niets in de horeca terecht. Ze namen bij de vuurtoren een strandtent over van de familie Van der Laan die het Torenrestaurant exploiteerde. Zij waren kennissen van de ouders van Jenny, waardoor het contact snel gelegd was. Op 7 juni 1963 traden Jan en Jenny Stolk in het huwelijk, een dag later waren ze de eigenaren van de strandtent.
Jan combineerde het destijds met zijn werk als ambtenaar bij de gemeente waar hij op cultuur en ruimtelijke ordening zat en een tijd samenwerkte met Gijs Oskam. De keuken was nog onbekend terrein voor hem. Beroemd is de anekdote dat hij kort na de overname van de strandtent naar De Lindeboom in Den Burg ging en een uitsmijter bestelde om te ontdekken hoe je zoiets eigenlijk maakte. "In die tijd kwam je niet in een restaurant, dus dat was nieuw voor mij. Maar uitsmijter stond wel op de kaart in het paviljoen dat we hadden overgenomen, dus dan ging je maar kijken hoe dat moest."
In 1965 volgde een overgang naar het Witte Huis van Bill en Joke Visser aan de Dorpsstraat in De Koog. Dat was destijds hét restaurant van Texel. Jenny werkte er doordeweeks, Jan stond er in het weekend achter de bar waar hij zich ontwikkelde als gastheer. Doordeweeks werkte hij nog bij de gemeente waar hij in 1964 mee de jubileumfeesten van Texel 550 jaar Stad organiseerde. Bedoeling was dat Jan en Jenny het Witte Huis zouden overnemen, maar op het laatst bedachten Bill en Joke Visser zich. Zij wilden nog niet stoppen.
De familie Stolk had daarna korte tijd het vliegveldrestaurant onder haar hoede, waarna het Havenrestaurant in beeld kwam. TESO liet het destijds bouwen in de nieuwbouw op 't Horntje waar sinds 1964 de veerboten aanmeren. Mede met behulp van Bill Visser werd het echtpaar Stolk door TESO uitgekozen het restaurant te exploiteren. Frappant detail: Jan, inmiddels weg bij de gemeente en in de rustige wintermaanden actief als timmerman bij de firma Daalder bouwde zelf mee aan het restaurant. "De trap tussen de keuken en het restaurant heb ik vijftig jaar geleden zelf gemaakt", vertelt hij tijdens een rondje door het gebouw.
Zwemmen in de Mokbaai, gezamenlijk ontbijten en daarna ging je aan de slag
Het restaurant luidde een tijd in waarin het vaak laaiend druk kon zijn. Wachttijden van acht, negen uur bij de boot waren niet ongebruikelijk en er moest tussendoor wel gegeten worden. "Dan had je soms mensen die twee keer bij ons kwamen eten, voordat ze met de auto met de boot meekonden. Zo ging dat in de tijd en dat was eigenlijk heel normaal." Tegelijk met het restaurant startte Stolk met de snackbar op de haven en de familie had jarenlang een winkel op 't Horntje voor de verkoop van souvenirs, kranten en ansichtkaarten. "Dat liep als een trein." Jan stond beneden in de keuken waar hij zich ontwikkelde tot chef-kok en Jenny was boven in het restaurant om de zaken te regelen. Zij zorgde ook voor de opvoeding van hun kinderen Frans en Jolanda. De laatste zit inmiddels ook alweer jaren in de zaak.
Het restaurant was in het begin de plek voor de aandeelhoudersvergaderingen van TESO, totdat de belangstelling toenam en TESO uitweek naar eerst sporthal De Ferrever in Den Burg en later de Burgemeester De Koninghal. Werkdagen van 's morgens vroeg tot diep in de nacht waren geen uitzondering. "Dan was je klaar met het restaurant en het schoonmaken en dan ging je 's nachts met elkaar nog de aardappels schillen voor de volgende dag. We hebben een tijd gehad dat we om 10.00 uur opengingen, maar dat de medewerkers er al om 9.00 uur waren. Dan gingen we zwemmen in de Mokbaai, hadden we gezamenlijk ontbijt en dan gingen we aan de slag."
Stolk kende een periode waarin hij zijn best deed een Michelinster in huis te halen, maar dat liet hij een op een gegeven moment voor wat het was. De kikkerbilletjes gingen van de kaart en er kwamen Texelse streekproducten (vis en vlees) voor in de plaats. Dat was in een tijd dat streekproducten nog veel minder in zwang waren dan tegenwoordig. Samen met Willem Goënga en Marc van Rijsselberghe stond hij tevens aan de basis van de Vereniging voor Texelse Producten Promotie die zich onder meer inspande voor het lamsvlees. Texelaars moesten dat vroeger niet, maar dat veranderde in de loop der jaren, mede door de promotie die voor het lamsvlees werd gemaakt.
Het Havenrestaurant werd uitgebreid met een eigen catering, een partyservice en in 1980 opende Stolk in de Parkstraat, op de plek waar vroeger vroedvrouw Annie van Wessem woonde, eetcafé De Parkstraat dat er nog steeds is en recent na de brand van 2016 is heropend. "We gebruikten in het restaurant niet altijd alles wat we hadden klaargemaakt en daar konden we in de Parkstraat goed mee uit de voeten. Alles vers gemaakt. We hebben ooit een paar weken andere hamburgers gehad omdat ik in het ziekenhuis lag, maar dat hadden de bezoekers meteen in de gaten. Dat hebben we dat ook niet meer gedaan: we maken het allemaal zelf." Van 1988 tot 1998 exploiteerde Stolk eveneens de Raadskelder, het restaurant dat vroeger in de kelder van het oude raadhuis aan de Groeneplaats zat.
Voor onmogelijk geachte opgaven gooide hij graag wat extra kolen op het vuur. Zo was Prins Bernhard in 1985 driftig op zoek naar iemand die het aandurfde voor 350 voormalige oorlogsvliegers tulpenbrood te maken. Op 't Horntje klonk 'ja' waarna Stolk samen met Willem 'Parel' Roeper - die hij ooit nog opleidde als kok - aan de slag ging. Er werd via de krant een oproep gedaan voor onbespoten tulpenbollen en directeur Loe de Jong van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie werd gebeld voor het recept van tulpenbrood. "Daarna zijn we met het brood naar Duinrell gegaan en hebben we het in Texelse klederdracht uitgedeeld. We hebben daar toen ook meteen nog een lammetje aan de kinderboerderij geschonken."
Stolk had contacten met het Koninklijk huis sinds de doop van een replica van de Molengat (Texels eerste dubbeldekker) in Madurodam in 1985. Mede dankzij zijn contacten kwam koningin Beatrix op dinsdag 19 april 1988 naar Texel om het Tesselhuus te bezoeken. Stolk was daar één van de oprichters van en jarenlang een drijvende kracht. Autoriteiten waren iets minder gelukkig met het regelwerk van Stolk dat niet geheel volgens de protocollaire lijnen verliep, maar daar lag Stolk niet wakker van. Beatrix zou volgens planning een kwartier in het Tesselhuus zijn, maar ze bleef er uiteindelijk een uur. Dankzij zijn inspanningen kwam Prins Bernhard in 1987 ook met een forse gift voor het Tesselhuus over de brug. Een andere bijzondere klus had hij op zaterdag 27 juni 1981 toen aan boord van één van de veerboten het 50-jarig bestaan van de visserijcoöperatie in Oudeschild werd gevierd. Stolk mocht de boot van oud-dorpsgenoot Hoogerheide gebruiken. Ook met één heldere voorwaarde. "Als de andere boot stuk zou gaan, moesten we alles binnen één kwartier van boord hebben."
Met de overdracht van het Havenrestaurant krijgen de twee het wat rustiger, maar dat betekent niet automatisch rustiger aan doen. Lang op vakantie gaan, ligt niet in het verschiet. "We zijn ooit een paar weken op Curacao geweest, maar ik vond het toch prettig om bij terugkomst het water van het Marsdiep weer te ruiken." Een tijdje geleden volgde wel een paar dagen Rome. "Een mooie stad is dat. Daar hebben ze ooit bepaald dat historische gebouwen niet gesloopt mogen worden, maar opgeknapt moeten worden. Moet je dan hier eens kijken wat er nu van de Groeneplaats is geworden Dat is zo zonde. Vroeger was het de plek in Den Burg waar alles gebeurde." Stolk is blij met de overdracht aan TESO. "Het is prettig een goede buur te hebben."
Het rondje door het gebouw eindigt in de keuken. Trots laat Stolk het kookeiland zien. "Dat is nog hetzelfde als vijftig jaar geleden. Ruim en met een grote kachel zoals je ze tegenwoordig niet meer ziet." De blik valt nog eens op de vijftig jaar geleden zelfgemaakte trap. "Hoe vaak ik daar wel niet overheen heb gelopen."
Jeroen van Hattum
