Ontdekt wrak mogelijk Minotaur
Aan de westkant van de Razende Bol is een scheepswrak aan de oppervlakte gekomen. Het betreft mogelijk de Minotaur, die eind december 1810 in een zware storm in deze omgeving is gestrand. Het is één van de grootste scheepsrampen aan onze kust.
Het wrak werd onlangs ontdekt door een Wieringer visser. "Mijn buurman Jan-Simon de Haan tipte mij over dit vrijgekomen scheepswrak aan de westkant van de Razende Bol", meldt Hans Eelman, hulpstrandvonder op de Razende Bol. "Afgelopen vrijdag in dikke mist hebben we het met het strandvondersschip Phileas Fogg geinspecteerd (zie sonarbeeld van het wrak rechtsonder). Een groot, naar mijn idee houten, scheepswrak dat volgens historische bronnen mogelijk de Minotaur zou kunnen zijn, die eind december 1810 in een zware storm in deze omgeving is gestrand. Bij deze ramp kwamen meer dan 500 schepelingen om het leven. Het was een van de grootste scheepsrampen aan onze kust. Ze maakten een navigatiefout en dachten dat ze onder de Engelse kust zaten. Bij de stranding hebben ze de scheepsmasten gekapt, in de hoop hogerop te komen. Rond het schip zweven restanten van scheepstouw." Het wrak ligt in de branding, in een soort zwin, waar circa vier meter water staat. De bodem is onderhevig aan erosie, waardoor het wrak vrij is gekomen.
Enkele jaren geleden vond Eelman in die omgeving op de Razende Bol een grote Engelse marine vlag, die bezorgd werd bij het schipbreuk en juttersmuseum Flora. Niet zo lang geleden een scheenbeen, dat wordt onderzocht op dna en datering. "Een paar weken geleden een hardhouten stok met een knop er op, een kruidlepel voor in de loop van een kanon. Het moet van een negen kaliber kanon zijn geweest, zoals ze aan boord hadden. En we hebben ook een vat met vet gevonden. Het wrak begint al meer prijs te geven."
Eelman staat over de vondst in nauw overleg met de gemeente en met gemeentelijk archeoloog Michiel Bartels. Vooralsnog bestaat geen zekerheid over de vondst. "Nader onderzoek volgt."
Minotaur
De Minotaur verging onderweg van Göteborg naar Groot-Brittannië, toen het tijdens een storm 's-nachts vastliep op de Noorderhaaks (bron Wikipedia). Het schip maakte slagzij, spleet en sloeg uiteindelijk om. Hierbij kwamen meer dan 500 opvarenden om het leven. 134 overlevenden, die grotendeels op eigen kracht met hun boten de kust hadden weten te bereiken, werden krijgsgevangen gemaakt en via Amsterdam naar Parijs gebracht. Het is hiermee de grootste scheepsramp met een enkel schip die ooit voor de Nederlandse kust heeft plaatsgevonden.
Na de Napoleontische Oorlogen kwamen de krijgsgevangenen vrij en deden hun verhaal in Groot-Brittannië. Vanuit Londen kwam hevige kritiek op de Nederlandse autoriteiten omdat deze nagelaten zouden hebben een adequate reddingsactie op touw te zetten. Deze kritiek is een van de oorzaken dat in 1824 de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij wordt opgericht.
Ruim een jaar later gebeurt op ongeveer dezelfde locatie een bijna even ernstige ramp. Van een Brits konvooi lopen op 24 december 1811 tijdens een storm de HMS Hero en het troepenschip Archimedes op de Haaksgronden. Beide schepen vergaan, waarbij slechts 12 van de 530 opvarenden van de HMS Hero gered kunnen worden. De opvarenden van de Archimedes worden wel gered en worden krijgsgevangen gemaakt. Eelman vermoedt dat het wrak betreft bij de ingang van de Molengat, waarop hij in het verleden heeft gedoken.
Nader onderzoek scheepswrak moet zekerheid brengen
