Aaf Brans met een gereconstrueerd watervat en een glazen bal die vroeger van de strandvonderij was.
Aaf Brans met een gereconstrueerd watervat en een glazen bal die vroeger van de strandvonderij was. Foto: Jeroen van Hattum

Mag graag puzzelen met oude scherven

Wat is uw favoriete plek op Texel?

Het strand, lekker dwalen en uitwaaien. Altijd vind ik wel een steentje of schelpje dat mee naar huis gaat. Ik mag ook graag langs de Waddenzeekust fietsen. Je kunt bij helder weer zelfs het monument op de Afsluitdijk zien. De polders zijn mooi in het voorjaar. Dan gaat het om de wijdsheid en het licht.

Hoe bent u op Texel terecht gekomen?

Door te solliciteren als lerares naaldvakken aan de Huishoudschool in Den Burg. Ik heb als kind op Schiermonnikoog gewoond (mijn vader was daar directeur van de zuivelfabriek) en dat was een heerlijke tijd. Daarom wilde ik, als ik volwassen was, weer op een eiland wonen. En alleen op Texel was een huishoudschool.

Ik zie liever goed onderhouden landbouwgrond

Wat voor werk heeft u daar gedaan?

Drie jaar lang heb ik les gegeven en daarna ben ik één jaar directrice geweest. Intussen trouwde ik met Arie Brans en werd dus boerin. We kregen vier kinderen. Toen de kinderen in Oosterend op school zaten, heb ik daar op school handenarbeid gegeven aan jongens en meisjes. Dat heeft 21 jaar geduurd, één dag per week. Verder heb ik in verschillende besturen gezeten, zoals het bestuur van de kleuterschool, de Jacob Daalderschool, in de paardensport en van de Jeu de Boulesclub in Oosterend.

In 1973 bouwden we een nieuwe ligboxenstal en een nieuw huis. Dat was een hele vooruitgang. Als boerin ben je ook hulp bij alle mogelijke klusjes zoals kalfjes verzorgen, moederloze lammetjes de fles geven, hooischudden met de trekker, graskuil aan de koeien geven, voerbieten door de molen draaien enzovoorts. Op een boerderij is genoeg te doen.

Mijn man fokte ook tuigpaarden. Zo is er nog een 3-jarig zwart paard met vier witte benen aan de Koninklijke Stallen in Engeland verkocht. In die tijd was er op Texel elk jaar een Concours Hippique met veel tuigpaarden. Mooie dagen waren dat, maar boeren met paarden zijn er haast niet meer. Het is eigenlijk gek dat een boer er tegenwoordig wat bij moet doen om financieel rond te komen, zoals een camping, een zorgboerderij of logies met ontbijt.

Wat doet u verder zoal op het eiland?

Ik ben nu 84 jaar. Ik pas zo nu en dan op op mijn kleinkinderen. Dan is het tekenen, verven of verstoppertje spelen met elkaar. Verder zit ik in een quiltgroepje en help ik Gelein Jansen met het uitzoeken en plakken van scherven. Dat doe ik al twintig jaar. Eerst waren het scherven uit de gedempte Skillesloot van 't Buurtje en nu komen ze uit De Tuunen. De scherven uit de Skillesloot liggen al in Het Huis van Hilde in Castricum. De gemaakte potjes en schalen kunnen ze daar gebruiken voor hun tentoonstellingen.

Wat is er interessant aan opgravingen?

Voor mij is het een beetje het juttersgevoel. Ik mag graag puzzelen en ik heb er ook goed zicht op. En uiteindelijk kunnen andere mensen genieten van het eindresultaat. Musea bestaan van wat mensen opsporen en verzamelen. Het uitzoeken en plakken van scherven doe ik momenteel thuis, maar het zou prettig zijn als we, net als een aantal jaar geleden, weer een eigen ruimte daarvoor zouden hebben. We hopen daar iets voor te vinden, het liefst in Den Burg.

Hoe ervaart u de mensen op Texel?

Heel open en aanspreekbaar, dat ben ik zelf ook.

Wat moet er op Texel vooral blijven zoals het is?

De gemoedelijkheid. En de ijsbaan in Den Burg moet blijven. Wat kleiner mag best en zodra zich ijs op de baan vormt, moet er goed op worden gepast.

Wat zou er op Texel anders mogen?

De busverbindingen.

Wat is er zonde aan Texel?

In 1997 zijn we naar Den Burg verhuisd en zijn we gestopt met het boerenbedrijf al gaat mijn hart nog steeds erg naar 'het boeren' uit. We hebben in jaren 1970-1980 een convenant (overeenkomst) getekend over de verdeling van Texelse grond voor het parklandschap dat er moest komen. De duinen en een randje bij de Waddenkust zou eventueel voor Natuurmonumenten zijn. Maar ze hebben zich niet aan de afspraken gehouden en wij hebben het laten gebeuren. Ik zie liever goed onderhouden landbouwgrond met hun veldgewassen als bieten, aardappelen en graan dan die nieuw gemaakte natuur van Waalenburg. Over dertig jaar moet het misschien weer terug naar de boeren, want dan kan er wel eens een voedseltekort zijn. En over de ganzen: die zijn er veel te veel. Ze vertrappen het land en ze verdringen de weidevogels. Er zijn ook teveel meeuwen, die vissen zo de jonge scholeksters uit het weiland. Dat heb ik met mijn eigen ogen gezien toen ik nog op de boerderij woonde.

Wat mist u op Texel?

Eigenlijk niets.

Wie verdient er een grote pluim op Texel?

Alle vrijwilligers en mantelzorgers onder wie Greetje Roeper. Zij is altijd erg actief voor anderen. Ze helpt bij het hospice in Den Burg, ze staat op de markt om groente verkopen en nog veel meer. Een duizendpoot noem je zo iemand.

Wat verdient meer aandacht op Texel?

Die nepfietspaden op het Schilderend en de Bernhardlaan vind ik niks. In de Kogerstraat en op de Beatrixlaan is het voor fietsers ook een ramp. Dat verdient meer aandacht. Wat het strand betreft, verdient de afslag meer aandacht.

Wat doet u over vijf jaar op Texel?

Als het me gegeven is nog lekker verder leven met mijn familie en mijn hobby's.

Wie zou u graag in een volgende 'Eiland Van...' willen zien?

Fedde Daalder die vroeger bij Rijkswaterstaat heeft gewerkt. Hij heeft verstand van het strand, de wind en het water.