De bultrug met net boven water de kenmerkende vin.
De bultrug met net boven water de kenmerkende vin. Foto: Kees Camphuysen

Bultrug oogt vitaal, maar laat zich op zee wel moeilijk volgen

Opvallend veel vogelkijkers op het strand, waar vogelaars zondag de zee afspeuren op een glimp van de bultrug.

Om het dier van dichtbij te kunnen zien ging walvisonderzoeker Kees Camphuysen aan boord van Het Sop. Maar ook toen viel het nog niet om de bultrug vast te leggen. "Het dier was moeilijk te volgen (lang onder water, onvoorspelbaar aan de oppervlakte)." De bultrug maakte een vitale indruk.

De vraag is: hoe bijzonder is dit nu? "De bultrug is een walvis die, afgezien van een enkel historisch geval, helemaal niet in de zuidelijke Noordzee voorkwam. Tot aan 2003. Sindsdien zijn er vele tientallen gezien en alleen voor de Helders/Texelse regio is dat al weer ongeveer het vijftiende geval (mogelijk enkele doublures). In 2007 schreef ik zelf een stuk over de eerste "Texelaar" (in het Marsdiep, waar we toen prachtige foto's van konden maken), dit jaar schreef Mardik Leopold een mooi artikel over zo'n 45 gevallen, maar dat ging dan wel over de hele zuidelijke Noordzee.

Er is hier dus een enorme toename van waarnemingen geweest. Helaas zijn sommige dieren gestrand, maar we zien zo ook succesvol foerageren op kleine haringachtigen (sprot of jonge haring). Ook zondag waren er op de echoschrijver van Het Sop grote scholen vis te zien. De bultrug is een baleinwalvis die zo'n 17 meter lang kan worden. Meestal zien we hier jonge en dus aanzienlijk kleinere dieren (rond de 10 meter lengte), maar de walvis van gisteren was fors en dus vermoedelijk volwassen (minimaal 12 meter lang)."

De toename in dit gebied is moeilijk te verklaren, maar kan wel samenhangen met een herstel van de populatie nadat de walvisjacht in de jaren zestig was gestopt. Vreemd is echter dat de soort hier eeuwen geleden ook niet voorkwam, terwijl bijvoorbeeld potvisstrandingen tamelijk gewoon waren in ons land."

Op de website van de Texelse Courant is een reportage over de bultrug te zien, gemaakt door NH Nieuws.