"Motivatie om door te gaan met zoeken"

Mevrouw Marjorie Broome uit Engeland was de eerste nabestaande die Bram van Dijk uit Oosterend opspoorde toen hij in 1985 begon met het achterhalen van familie en nabestaanden van vliegeniers die tijdens de Tweede Wereldoorlog op Texel om het leven kwamen.

Van Dijk vertelde daar vrijdagavond over tijdens de herdenking in de Burgthkerk in Den Burg. Mevrouw Broome kwam in 1989 voor het eerst naar Texel en kon daardoor na 47 jaar voor de eerste keer het graf bezoeken van haar man die op 9 november 1942 om het leven kwam, nadat zijn vliegtuig bij Nieuweschild tegen de Waddendijk was gevlogen. "Dit bezoek gaf mij zoveel motivatie dat ik actief door ben blijven gaan met zoeken."

Het leidde ertoe dat veel op Texel omgekomen vliegeniers en marinemensen niet anoniem bleven, maar weer een naam kregen. Er stortten tijdens de Tweede Wereldoorlog meer dan veertig militaire vliegtuigen op en bij Texel neer. De naspeuringen leverden Van Dijk in 33 jaar tijd contacten op met circa tachtig families van wie velen naar Texel kwamen om hun omgekomen familieleden de laatste eer te kunnen bewijzen. Andersom bezocht Van Dijk met zijn vrouw een hoop families toen zij in 1997 een wereldreis maakten. "Het was een bijzonder gevoel om te zien waar de mensen die hier op Texel liggen begraven vandaan kwamen en om te lopen op plaatsen waar zij waren geboren en opgegroeid."

Van Dijk stond specifiek stil bij piloot Geoff Rothwell die op 9 september 1944 neerstortte bij De Cocksdorp. Samen met een andere inzittende zocht hij 's nachts hulp, waarna ze bij Kees en Piet de Graaf van Bouwlust werden binnengelaten en eten en drinken kregen. De twee kregen het advies zich over te geven bij de Duitse bezetter, omdat ontsnappen niet te doen was. Dat werd later door dorpsgenoten uitgelegd als verraad in de veronderstelling dat de broers de twee hadden uitgeleverd. In 1993 (bijna een halve eeuw later) kwam het tot rehabilitatie van de gebroeders De Graaf, nadat Van Dijk persoonlijk contact met de toen in Nieuw-Zeeland wonende Rothwell had gekregen. Hij verklaarde, onder meer in een uitgebreid artikel in de krant van 28 september 1993, dat hij zichzelf aan de Duitsers had overgegeven.

Volgens Van Dijk zijn er nog steeds veel familieleden van nabestaanden die het eiland bezoeken. "Meestal besteden we een volle dag om deze mensen te ontvangen en rond te leiden. Dat is een dankbare taak. Ook voor volgende generaties is het blijkbaar nog steeds interessant om Texel te blijven bezoeken."