James (Martien de Vries) schenkt nog maar eens in voor de 'gasten' van mejuffrouw Sophie (Ria Buijsman).
James (Martien de Vries) schenkt nog maar eens in voor de 'gasten' van mejuffrouw Sophie (Ria Buijsman). Foto: Jeroen van Hattum

Butler zo blauw als een tientje

De klucht 'Haar 90ste verjaardag' was zaterdagavond in dorpshuis 't Skiltje een toneelstuk om eens goed voor te gaan zitten. Martien de Vries en Ria Buisman van toneelvereniging Nieuw Leven leefden zich uit op het podium.

'Haar 90ste verjaardag' is een klucht die al bijna honderd jaar geleden werd geschreven, maar aan kracht niets inboet als hij vol overgave wordt gespeeld. Dat was Ria Buisman en Martien de Vries wel toevertrouwd, waardoor de klucht een geweldige afsluiting werd van een avond met drie éénakters.

Het toneelstuk draait om een ongetrouwde dame van 90 jaar oud die volgens traditie haar vier beste vrienden voor een etentje heeft uitgenodigd. Een probleem: de vier zijn al overleden, maar dat wordt 'opgelost' door butler James aan tafel de vier vrienden te laten vertolken. James brengt bij elke gang namens de vier vrienden een toost uit op Sophie, waardoor hij al snel zo blauw als een tientje is.

De Vries zette een ogenschijnlijk onverstoorbare butler neer om aan de wensen van mevrouw te voldoen. Maar de butler liet tegelijkertijd ook blijken eigenlijk helemaal geen zin te hebben in deze traditie. Hij had echter weinig keuze, dus schonk hij bij elke gang maar weer in om vervolgens de zoveelste toost uit te brengen. Het was vooral de mimiek en de onverstoorbaarheid van beide spelers waardoor het spel hartstikke leuk was om naar te kijken.

Ria Boeijen speelde de eenakter 'De La' van Annie M.G. Schmidt. Dat was veel serieuzer van aard dan het spel rond mejuffrouw Sophie. Boeijen speelde een vrouw die er via de inhoud van een koffer achter moest komen dat haar man na 22 jaar huwelijk was uitgeweken naar een jong ding dat nog bij haar moeder woonde.

Zittend aan een tafeltje, in haar eentje, begon ze aanvankelijk op zeer nette wijze over haar man te vertellen. Een paar alcoholische versnaperingen later waren de nette kantjes van haar betoog verdwenen en kwamen haar werkelijke gedachten vrij. Het was een stuk dat Annie M.G. Schmidt in de jaren vijftig schreef en waarin ze op vileine wijze haar kritiek uitte op de nederige rol die destijds nog van vrouwen werd verwacht. Boeijen voelde die kritiek goed aan en zette overtuigend een zelfbewust vrouw neer.

Kamer

De avond begon met het stuk 'Van Ostadestraat 33 IV' van Aris Bremer uit Oosterend over het meisje Roos (Tessel van Mil) dat een kamer heeft gehuurd bij een hospita Ans (Emmy Zijerveld). Haar moeder Inge (Tina Smit) is weinig gecharmeerd van de kamer en haar vader Paul (Ed Witte) maakt het eigenlijk niet zoveel uit. Maar dat komt, omdat hij de hele tijd met zijn hoofd bij een reorganisatie op de zaak zit en niet bij zijn familie.

Het spel moest even op gang komen, maar daarna werd al vrij vlot duidelijk dat de onderlinge familieverhoudingen niet denderend waren. Tina Smit moest een nogal koude, onsympathieke moeder spelen en dat beeld kwam wel naar voren. Spreekwoordelijk zag je de ijspegels zachtjes aan de muur groeien als ze dochterlief of haar man weer eens afviel.

Van Mil stond stevig op het podium als een Roos die het allemaal wel wist, maar tegelijkertijd naïviteit uitstraalde. De vader kwam in het spel van Witte over als een sullig personage, maar dat paste goed bij zijn rol in de reorganisatie waar hij buiten de boot viel. Zijerveld wist van hospita Ans een tante te maken die aanvankelijk raar overkwam, maar later toch ook normale trekjes bleek te hebben.

Karin Somers en Ria hadden de regie en grime in handen, Henk Barhorst deed de techniek. Karen van Empel verving op het allerlaatst de souffleur vanwege ziekte. De zaal zat vol met iets meer dan honderd bezoekers. De drie eenakters worden volgende week zaterdagavond 27 januari vanaf 20:00 uur nog een keer opgevoerd in dorpshuis 't Skiltje.

Jeroen van Hattum