Burgemeester Michiel Uitdehaag (in strandvondersjas) bij de dode vinvis die op 20 augustus aanspoelde bij paal 18.
Burgemeester Michiel Uitdehaag (in strandvondersjas) bij de dode vinvis die op 20 augustus aanspoelde bij paal 18. Foto: Job Schepers

"Jeugd moet zich gelukkig voelen"

Door de verzelfstandiging van de OSG gaat burgemeester Michiel Uitdehaag met in ieder geval één hoofdzorg minder het nieuwe jaar in. Maar er blijven er nog wel een paar over. Een terugblik op 2017 en een vooruitblik naar 2018.

Het was even schrikken een paar weken geleden voor burgemeester Michiel Uitdehaag. Jos de Wolf, voorzitter van de dorpscommissie in Den Burg, stak in de raadzaal onverwacht een betoog af waarin hij zijn zorgen uitte over het drugs- en drankgebruik onder jongeren op het eiland en een dringend beroep op de politiek deed actie te ondernemen.

Burgemeester Uitdehaag reageerde in eerste instantie gestoken, maar bood een vergadering later zijn excuses aan voor zijn eerste reactie. Er zijn immers problemen met drugs en alcohol op het eiland en dat baart hem eveneens zorgen. "De aanpak van drugs blijft in 2018 ook een speerpunt. Ik vind het belangrijk dat de jeugd zich gelukkig of gelukkiger voelt. Als je niet lekker in je vel steekt, is het gebruik van drugs zeker niet bevorderlijk."

De burgemeester begrijpt dat er soms een gevoel leeft dat er weinig gebeurt. "Maar er gebeurt meer dan zichtbaar is of gemeld wordt. Probeer niet te snel te oordelen dat er niets gebeurt." De Wolf kaartte onder meer aan dat namen van dealers en gebruikers gewoon in omloop zijn. Uitdehaag: "Die worden tegen elkaar verteld, maar ze bereiken niet altijd de autoriteiten. Onze strategie is om hele lijnen op te rollen, maar dat betekent niet dat het kruimelwerk ontzien wordt. Dat wordt ook aangepakt. Bij de OSG heb ik gelukkig al een aantal personen in een wit busje met blauwe lampen zien verdwijnen. De schoolagent is actief op de OSG en er zijn regelmatig kluisjescontroles. Niet voor niets. We hebben leerlingen gehad die naar de overkant moesten om af te kicken." Sinds zijn aantreden twee jaar geleden sloot de burgemeester inmiddels vijf panden wegens de handel in drugs. "Als je drugs aan jongeren verkoopt, heb je echt een kwade aan me."

Volgens Uitdehaag moet het echter geen wedstrijdje van de burgemeester met de ouders worden. "We moeten het samen doen. Heel Texel; jongerenwerk, school, horeca, supermarkten, gemeente en natuurlijk de kinderen en de ouders. Je moet je als ouder bijvoorbeeld afvragen of het verstandig is als je een minderjarige naar de kroeg ziet gaan." Zelf gaat de burgemeester geregeld in gesprek met jeugd en jongeren om te horen wat er leeft. "Het leven begint niet pas bij 18. Zij zijn ook onderdeel van de samenleving."

Bij de OSG heb ik personen in een wit busje met blauwe lampen zien verdwijnen

Afvinken

Voor de burgemeester is 2017 het jaar waarin een aantal zaken afgevinkt kunnen worden. De belangrijkste is het besluit van de gemeenteraad een week geleden om akkoord te gaan met de verzelfstandiging van de OSG. De school valt vanaf 1 september 2018 bestuurlijk niet meer onder het college, maar komt onder de hoede van een nog op te zetten stichting voor openbaar onderwijs die gaat samenwerken met andere onderwijsinstellingen bovenin de Kop van Noord-Holland. Daar ging een lange weg aan vooraf.

Uitdehaag: "Op de OSG maakte ik wel eens de grap dat ik in mijn vrije tijd burgemeester van Texel ben. Ik denk dat ik gemiddeld anderhalve dag per week aan de school besteed. Ik heb 's nachts ook echt wakker gelegen van de vraag hoe het verder moest. Dat is nu gelukkig minder. Er is een prettiger leerklimaat ontstaan en ik ben blij met de keuze voor gepersonaliseerd leren op school. Dat is iets waar de VO-raad voor het voortgezet onderwijs tien jaar geleden al voor pleitte, maar veel scholen hebben het nog niet opgepakt. Als we het op de OSG niet hadden ingevoerd, hadden we het brede aanbod van VMBO tot VWO niet overeind kunnen houden. Nu wordt de OSG genoemd als voorbeeld hoe een school kan opereren in een krimpgebied en zijn we een voorbeeld voor anderen."

Hij is ook blij dat de raad afgelopen jaar keuzes maakte met betrekking tot de nieuwe sporthal in Den Burg en het onderwijscentrum waarin de vijf basisscholen in Den Burg een nieuw onderkomen krijgen. Met de vaststelling van het bestemmingsplan Den Burg-Zuid een week geleden is daar planologisch de weg voor vrijgemaakt. Bedoeling is dat de gebouwen er medio 2019 staan. "Daarnaast is er een begin gemaakt met de nieuwe wijk De Tuunen in Den Burg, het Sociaal Team van de gemeente is vanalles voor de jeugd aan het opzetten en de financiering van Planet De Koog is rondgekomen." Dat laatste gebeurde ook vorige week tijdens de raadsvergadering.

Verkiezingen

Belangrijk thema in 2018 worden de raadsverkiezingen op 21 maart. Het wordt voor Uitdehaag de eerste keer dat hij zichzelf niet in de verkiezingsstrijd hoeft te werpen (was in Wageningen wel het geval), maar als burgemeester kan toezien hoe het allemaal verloopt. Hij ziet niettemin wel een uitdaging voor de politieke partijen. "Ik denk dat leefbaarheid en de vraag hoe je de jeugd op Texel gelukkiger kan maken twee belangrijke zaken voor de komende jaren zijn." Eerder dit jaar bleek uit onderzoek van de GGD dat de jeugd zich lang niet altijd gelukkig voelt. "Dat is natuurlijk niet iets wat je alleen vanuit de politiek kunt oplossen, maar je kan er wel voor zorgen dat het bij iedereen onder de aandacht blijft. Samen met diverse partijen op Texel en natuurlijk de jongeren zelf moeten we hier de komende tijd aan werken."

Duurzame energie is wat Uitdehaag betreft een andere belangrijk thema. "Texelaars zijn al eeuwen innovatief, dus het moet dan toch ook lukken om zelfvoorzienend te worden met duurzame energie? Kijk bijvoorbeeld naar de zonneparken die het afgelopen jaar zijn gerealiseerd." Een tijdje geleden hield Uitdehaag tijdens een bijeenkomst over duurzame energie tot verrassing van diverse medebestuurders een pleidooi om de gaskraan naar het eiland elk jaar met 10 procent dicht te draaien. "Dan zijn we over tien jaar los van het gas. Dan ben je minder afhankelijk van anderen en je helpt bij het terugdringen van de CO2-uitstoot. Dit idee viel wel op."

Integriteit

Ander punt bij de verkiezingen, maar ook de politiek in het algemeen, is het thema integriteit. Het is een onderwerp dat al een tijdje opgeld doet wanneer de vraag aan de orde komt of raadsleden handelen vanuit het algemeen belang (waarvoor ze in de raad zitten) of dat individueel belang eveneens in het spel komt. Uitdehaag: "Ik ben blij dat dit onderwerp bespreekbaar is. Het is goed dat bij de laatste raadsvergadering twee raadsleden aangaven dat ze persoonlijk bij een onderwerp betrokken waren." Edo Kooiman onthield zich van stemming bij het nieuwe bestemmingsplan Den Burg en Nick Ran - medewerker van Woontij - had laten nakijken of hij kon meestemmen bij een onderwerp waarbij de woningstichting betrokken was.

Volgens de burgemeester is integriteit een zaak om serieus te nemen. "Ik heb gezegd dat ik van bestuurders wil weten waar ze allemaal actief zijn. Ik wil niet later zelf alsnog ergens achter moeten komen, want dan zijn ze de mijne. Transparantie is een belangrijk goed, maar we moeten er ook voor waken dat het niet omslaat in integritisme." Dat laatste houdt in dat integriteit te pas en te onpas wordt aangeroepen met inflatie van het begrip als gevolg. "We moeten er ook voor zorgen dat handhaving in orde is. Ook bij bestuurders. Geloofwaardigheid en integriteit zijn belangrijke pijlers onder de zelfstandigheid van een gemeente. Mensen die zich daar niet aan kunnen houden, moeten niet over vijftien jaar bij me aankomen als Texel dan geen zelfstandige gemeente meer zou zijn."

Bij Ceres merkte de burgemeester hoe gevoelig het ligt als een Texelaar wordt beperkt in de bewegingsruimte op het eiland. De afsluiting van het strandje voor de komst van de zandige dijkversterking maakte veel boosheid los. "Dat was aan de overkant wel eens moeilijk uit te leggen." De burgemeester sluit niet uit dat het nieuwe natuurgebied bij de PH-dijk toegankelijker wordt dan nu aangenomen. "Ik bespeur bij andere instanties dat er uiteindelijk nog wel ergens kan worden gezwommen of dat er wat open blijft." Uitdehaag benadrukt dat er niet in het geheim geopereerd is om de zandige dijkversterking er doorheen te krijgen. "Er was veel bekend in dat proces hoe het zou lopen."

Vinvis

Zondag 20 augustus gaat bij hem de boeken in als één van de meest bijzondere dagen van het jaar: bij paal 18 spoelde de dode vinvis aan. "Het was lovenswaardig om te zien hoe Imares, Ecomare en de familie Vonk hebben samengewerkt. Ik was ook blij dat medewerkers van Ecomare voorbijgangers meteen uitleg begonnen te geven." Zelf bleef Uitdehaag als strandvonder de hele dag op zijn post. "De hulpstrandvonders vonden op een gegeven moment dat ik wel kon gaan, maar waarom zou ik warm binnen gaan zitten als zij op het koude strand bleven. Bovendien was het wel zo praktisch ter plekke te zijn."

Jeroen van Hattum

De burgemeester in gesprek met jeugd in De Koog.