Champagne
Het jaar loopt op zijn eind; een ieder is bezig zijn of haar omgeving in kerstsfeer te brengen. Allerlei zaken die voor het gevoel nog geregeld moeten worden voor het nieuwe jaar worden nog snel aangepakt. Ik besef dat ik de laatste "Tip van Jan de Wit" van dit jaar schrijf.
Waar kan ik het beter over hebben dan de klassieke nieuwjaardrank Champagne? Of liever Bubbels, want het hoeft echt niet altijd Champagne te zijn om lekker te worden gevonden. Champagne mag uitsluitend geproduceerd worden in een gebied rond de steden Reims en Epernay, zo'n 150 kilometer ten noordoosten van Parijs. Het gebied is hiermee het noordelijkst gelegen wijnbouwgebied in Frankrijk.
De koolzuur waaraan de wijn zijn bubbels dankt ontstaat langs natuurlijk weg tijdens de tweede gisting die op fles plaatsvindt. Tijdens dit proces zakken vaste bestanddelen die zich nog in de jonge wijn bevinden naar de bodem van de fles. Er is een procedé ontwikkeld om deze vaste delen uit de wijn te verwijderen. Hiertoe worden de flessen in rekken geplaatst. Vroeger waren dit houten rekken, genaamd Pupitre. De flessen werden dan handmatig gedraaid en schuiner terug geplaatst zodat uiteindelijk de flessen bijna geheel ondersteboven komen te staan, dit proces wordt Remuage genoemd. Dit geschiedde in enorme kelders in de kalkrijke heuvels van het Champagnegebied.
Tegenwoordig is dit proces geautomatiseerd. De flessen worden nu in grote stalen containers gezet die machinaal gedraaid en in een andere hoek geplaatst worden, waardoor hetzelfde effect bereikt wordt. Hierbij zakken de vaste delen niet naar de bodem van de fles, maar naar de hals omdat de fles langzamerhand op zijn kop komt te staan. Als de wijn gerijpt zit in de hals een prop met vaste bestanddelen. Deze moet verwijderd worden voordat de Champagne zijn weg naar de consument vindt. Dit is een wonderlijk proces waarbij de hals van de fles bevroren wordt in een pekelbad waarna de kroonkurk waarmee hij voorlopig afgesloten is geweest wordt verwijderd. Door de ontstane overdruk wordt de prop op natuurlijke wijze uit de fles gedrukt. Hierdoor ontstaat een tekort aan wijn. Dit wordt direct aangevuld en de fles wordt daarna van de definitieve kurk voorzien. Tijdens het Degorgement, zoals dit proces heet, wordt bij het bijvullen van de flessen ook bepaald of de wijn de benaming Brut (droog) of Demi-Sec (licht zoet) krijgt. Dit door de wijn die wordt toegevoegd al dan niet aan te zoeten.
De flessen zijn nu klaar om van een etiket voorzien te worden en hun weg naar de winkel te vinden.
Naast Champagne bestaan vele andere, vaak ook kwalitatief heel goede, mousserende wijnen die op exact dezelfde wijze gemaakt worden. Zo kennen we bijvoorbeeld Cava, afkomstig uit Spanje, Cremant d'Alsace uit het Elzasgebied en vele andere. Ook een goede Italiaanse Prosecco of mousserende wijn uit Australië is niet te versmaden.
Tot slot wens ik u allen een gelukkig en voorspoedig, maar bovenal gezond 2018. Proost!
