KNRM "nuttige vorm van ontspanning"
Varen doet Martin Betsema met plezier en sleutelen kan hij als de beste. Die kunnen we goed gebruiken, dacht Jaap Groen, destijds schipper van de Beursplein 5, toen hij hem vroeg als redder. Dat was in 1992, nu viert hij zijn 25-jarig jubileum bij de KNRM
Techniek zit bij de Betsema's in het bloed, hun scheepsmotorenbedrijf is een begrip, specialist in Volvo Penta-motoren, ook het kloppend hart van de Beursplein 5. Aan de muur een oorkonde, waarop de KNRM waardering uitspreekt voor het bedrijf dat onderhoud pleegt aan reddingboten tot Cadzand aan toe. Logisch dat toen Martin een kwart eeuw geleden garantiewerk deed aan de Beursplein 5 Groen zijn kans greep. "We spraken af dat ik eerst als opstapper een jaartje op proef zou, om te kijken of het klikte met de rest van de bemanning." Dat bleek het geval, "Ik vond het leuk en met z'n allen is het een mooie kluppie bij mekaar. Een leuke vorm van ontspanning en nog nuttig ook."
Ook te combineren met zijn werk. "Als het alarm gaat, dan laat ik in feite alles uit handen vallen en rij naar het boothuis. Meestal dan, want we zitten ook wel aan de overkant. En dan kan het natuurlijk niet. Maar dat geldt ook voor veel andere vrijwilligers. Daarom hebben we tegenwoordig ook een grote groep. Onder wie één schipper en vier reserveschippers." Van wie Betsema er eentje is. Als Thijs (Westerlaken, schipper en stuurman bij TESO) is verhinderd, bepalen we in overleg wie hem vervangt. Dat gaat eigenlijk vanzelf, er zijn nooit woorden over."
Bij een reddingactie zijn het niet altijd de beste omstandigheden waaronder wordt gevaren. "Uiteidelijk is het toch maar een boot van tien meter. De veiligheid van de bemanning staat voorop, veilig weg en veilig weer thuis. Bij het besluit wel of niet varen, draait het toch om het inzicht van de schipper. Daar is geen discussie over."
Er komt wel wat bij kijken om vrijwilliger bij de KNRM te zijn. "Elke maandagavond oefenen we, doen onderhoud of andere werkzaamheden." Als motordriver ontfermt hij zich geregeld over de techniek. Niet alleen van de reddingboot. "Bij acties komen we wel bij vaartuigen met motorpech. Dan kijken we ter plekke of we het mankement kunnen verhelpen. Dat is meerdere malen gelukt." De noodoproep kan ook een andere oorzaak hebben, zoals stranding op een zandbank na een navigatiefout. "De voorbereiding laat wel eens te wensen over, je hebt schippers die met een autokaart de zee op gaan. Voorheen kwamen we wel een keer of vijftig per jaar in actie. Vorig jaar veertien. Voorheen waren we de enige snelle reddingboot in de omgeving en de navigatie is verbeterd." En door dichtslibben van de Eierlandse Gronden mijden nu veel dieper stekende jachten dit gebied. In 2016 had de KNRM Texel toch nog 78 acties.
Veel acties liggen nog scherp in het geheugen, zoals op 25 september 1996 toen een Dakota neerstortte in de Waddenzee en alle 32 passagiers omkwamen. "We hebben toen de slachtoffers er uitgehaald, heel indrukwekkend. Op zoiets kun je jezelf niet voorbereiden." Ook de zoektocht naar overblijfselen van een verongelukte straaljagerpiloot was heftig. "Daar viel weinig meer aan te doen." Maar in veel andere gevallen gelukkig wel. "Als we bij een schip arriveren heerst vaak een bepaalde vorm van paniek aan boord. Er is meestal wel het nodige aan vooraf gegaan. Soms zijn ze al dagen in touw en vermoeid. We proberen dan zo snel mogelijk een paar man over te zetten, dat geeft vaak een stuk rust."
Hij hoopt nog lang redder te blijven.