Proef experimentele kokkelteelt vertraagd

Technische problemen hebben ervoor gezorgd dat de wetenschappelijk proef met de experimentele binnendijkse teelt van kokkels is uitgesteld tot komend voorjaar.

"Een project met veel uitdagingen en onzekerheden." Voorspellende woorden van Klaas Dankert, voorzitter van uitvoerder Stichting Zilte Zones, een jaar geleden bij de officiële start van het project in polder Wassenaar. Daar is voor de teelt van kokkels op land een proefinstallatie aangelegd waarin de omstandigheden op het wad zo realistisch mogelijk worden nagebootst. Daarbij wordt het zeewater met een hevelinstallatie over de dijk aangevoerd en via een stelsel van geulen, kweekbakken, stuwen, kleppen en andere voorzieningen verder geleid. Er zijn zeventien zogeheten raceways, waarin de kokkels worden gekweekt. Daar stroomt het water doorheen, in elke bak zijn diepte, stroomsnelheid en andere factoren anders, om te kijken onder welke omstandigheden de kokkels het beste groeien. Uitgangsmateriaal zijn jonge kokkels die door handkokkelaars op het wad worden opgevist, die te klein zijn voor de handel.

Praktijkkennis

De proef duurt vier jaar en moet praktijkkennis opleveren over natuurvriendelijke kokkelteelt op land. Doel is om met de opgedane kennis elders in de Waddenregio op verzilte grond een rendabele teelt te realiseren.

Marc van Rijsselberghe, stuwende kracht achter het project: "Probleem deed zich voor met de slurf, die door de druk van het zand langzaam naar boven is gekomen." Enkele weken geleden slaagde men er in het euvel te herstellen. Maar dat kwam te laat voor de geplande start van de wetenschappelijke proef onder leiding van Katja Phillipart van het NIOZ. Op dat moment konden eb en vloed niet worden nagebootst. Bedoeling is nu dat dit onderzoek komend voorjaar, als de groei van algen en kokkelzaad op gang komt, alsnog van start gaat. Dat de zaadval van kokkels de afgelopen vier jaar minimaal was, hoeft geen belemmering te zijn. "We weten een aantal plekken op het Wad waar in ieder geval zaad ligt."

Nog niet als wetenschappelijke proef zijn er eerder dit jaar wel kokkels in het systeem uitgezet. Een deel daarvan is in leven gebleven, andere niet. "De vooruitzichten zijn positief", vertelt Van Rijsselberghe. "We hebben nog drie jaar de tijd." Of dat voldoende is, is volgens hem lastig te zeggen. "Het is een experiment. Dit is nog nooit eerder gedaan. We hebben veel leergeld betaald. Maar zien ook dat we veel kennisvragen goed geformuleerd hebben. Maar je merkt ook dat het steeds gecompliceerder wordt."

Aan het project werken verder mee: Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Meromar Seafoods (handelaar in kokkels), het NIOZ, Staatsbosbeheer en Zilt Proefbedrijf. Met het project is een bedrag van €2.731.969,- gemoeid. Het Waddenfonds draagt €1.787.820,- bij.

Aan het eind van het project wordt polder Wassenaar teruggegeven aan de natuur.