Belangstellenden kijken naar één van de waterkelders van het voormalige Raaksje.
Belangstellenden kijken naar één van de waterkelders van het voormalige Raaksje. Foto: Jeroen van Hattum

"Staan op een stukje Middeleeuwen in centrum van Den Burg"

"Ik sta hier op een stukje Middeleeuwen", zegt projectleider Sander Gerritse van Archeologie West-Friesland droogjes.

Gelach bij de aanwezigen, maar Gerritse heeft volkomen gelijk. Het stukje afgegraven grond waar hij op staat, geeft momenteel sporen vrij van de Groeneplaats in voorgaande eeuwen. Gerritse gaf dinsdagmiddag samen met collega Michiel Bartels rondleidingen door de graafwerkzaamheden. Een paar honderd Texelaars maakten dankbaar gebruik van de mogelijkheid om een keer aan de andere kant van de hekken rond te lopen.

Gerritse en Bartels namen de bezoekers onder meer mee naar de diverse waterputten die inmiddels zijn opgegraven. Het vermoeden is dat die van vóór de reformatie (zestiende eeuw) zijn en bij het klooster hebben gehoord dat vroeger in het centrum heeft gestaan (ongeveer op de plek van het postkantoor). In een van de putten is een houten ton gevonden die deels nog intact was. Dendrologisch onderzoek van het hout moet uitwijzen hoe oud de ton is.

Gerritse legde tijdens de rondleiding voorzichtig een link tussen de waterputten op de Groeneplaats en de Wezenputten bij Brakestein. Het weeshuis (dat na de reformatie op de plek van het klooster kwam) mocht vroeger het water uit de Wezenputten aan de VOC verkopen. Mogelijk dat het klooster voorheen op eenzelfde manier het water uit de putten verkocht. Verder onderzoek moet uitwijzen of die aanname klopt. Rond de putten zijn geen sporen van bewoning gevonden, wat het vermoeden sterkt dat ze onderdeel waren van de toenmalige kloostertuin.

Op de plek waar vroeger het Raaksje was, zijn inmiddels veel funderingen teruggevonden. Dat waren vermoedelijk de funderingen onder de achterkant van de huizen die er stonden. De voorkanten worden waarschijnlijk niet aangetroffen, die vallen buiten het te onderzoeken gebied. Er zijn ook al twee waterkelders gevonden. In een van die kelders vonden de archeologen een speelgoedautootje uit de jaren zestig.

De komende dagen wordt een nieuw deel van de Groeneplaats opengelegd. Gehoopt wordt dat daar restanten liggen van de ringburgwal uit de zevende eeuw na Christus. Dat was destijds een vestiging die door een aantal Friese stamhoofden was gesticht. Als de ringburgwal wordt teruggevonden, komt er opnieuw een rondleiding door de graafwerkzaamheden. Zaterdag 4 november worden diverse gevonden spullen geëxposeerd op de Dag van de Texelse Archeologie in dorpshuis De Wielewaal in De Waal.