Archeologisch onderzoek op de Groeneplaats
Een team archeologen doet de komende weken in opdracht van de gemeente opgravingen op de Groeneplaats in Den Burg.
"De opgravingen zijn nodig om de bouw van winkels, horeca en woningen mogelijk te maken. De nieuwbouw start in 2018 en draagt bij aan het herstel van de ringstructuur en van het zogenaamde winkelrondje", stelt de gemeente. In de vroege middeleeuwen was Den Burg omringd door wallen. Archeologen gaan ervan uit dat ze een deel van deze omwalling van een ringwalburg bloot zullen leggen. Daarnaast is de verwachting dat er archeologische objecten worden gevonden vanaf de prehistorie tot het moment dat het Raaksje werd gesloopt. Het veldonderzoek is gestart en duurt naar verwachting vier tot zes weken. Het archeologisch onderzoek heeft geen gevolgen voor de komende nieuwbouw. De laatste keer dat archeologische onderzoek in het centrum van Den Burg plaatsvond was in 1967. "Inmiddels zijn de technieken verbeterd en is de verwachting dat het team van Archeologie West-Friesland de komende weken veel meer van de Texelse historie bloot kan leggen. Ter plaatse zullen archeologen uitleg geven over het onderzoek en de eerste resultaten", laat de gemeente weten.
Historisch Texel
Texel was in de vroege middeleeuwen een strategische plek aan het Vlie, het zeegat tussen Texel en Vlieland. Het eiland Texel bestond nog niet, Texel was nog met het vaste land verbonden. Het Vlie, de voorloper van de latere Zuiderzee, was een belangrijke vaarroute richting de Rijn en de IJssel. In de vroege middeleeuwen, voorafgaand aan de kerstening, waren in het huidige Nederland Friese en Saksische stammen de baas. Texel behoorde vermoedelijk eerst tot de Friese invloedssfeer. De Friese elite bouwde op strategische plekken omwallingen om zichzelf en de handel te beschermen. Eerder archeologisch onderzoek doet vermoeden dat tussen 650 en 700 na Chr. de eerste nederzetting met verdedigingswerk tot stand kwam. Rond 1180 ontstaat na zware stormen het Marsdiep en wordt Texel een eiland. In de periode na 1300 wordt de burg op initiatief van de Hollandse graven vergroot en ontstaat een tweede ring. De Weverstraat, Warmoesstraat en Gravenstraat vormen het tracé van de laatmiddeleeuwse burggracht. In het stratenplan is de oorspronkelijke structuur nog goed te zien.
Ringwalburgen, voorlopers van de kastelen en forten, zijn zeldzaam in Nederland. Ze liggen vooral langs de riviermondingen van de Noordzeekust. Steden als Antwerpen, Gent en Middelburg kennen hun oorsprong in dergelijke omwallingen. Ze boden niet alleen bescherming voor de machthebbers, maar in tijden van nood, bijvoorbeeld bij aanvallen van de Vikingen, kon de bevolking binnen de burg schuilen en zich verdedigen.
Kavels
Bij veel mensen rijst de vraag wie er eigenlijk in de winkels van de nieuwbouw moet gaan zitten. Over de verkoop van de kavels zegt de gemeente het volgende: "op dit moment loopt een aanbestedingsprocedure voor de verkoop van de kavels. De presentaties van de plannen zijn gepland in de week van 9 oktober. De plannen worden beoordeeld op onder andere de stedenbouwkundige en architectonische kwaliteit en de kwaliteit van het bouwproces: op welke manier wordt er rekening gehouden met de bestaande functies in het centrum, zeker in het hoogseizoen. Medio oktober kan de gemeente aangeven wat het resultaat is van de procedure."