Achter de schermen

'Bultrugperikelen'

De vinvis die zondag op het strand lag, deed terugdenken aan alle perikelen die zich in juni 2004 op Vlieland afspeelden toen daar een dode bultrug was aangespoeld. De Vlielanders hadden het kadaver in alle daadkracht - walvisprotocollen waren er nog niet - subiet onder het zand laten begraven, zodat er geen opruimkosten hoefden te worden gemaakt. De zaak leek daarmee adequaat afgehandeld, totdat er foto's bij Ecomare terecht kwamen. Daar gingen alle alarmbellen af en waren ze desnoods zwemmend naar de buren gegaan voor de bultrug.

De toenmalige burgemeester van Vlieland had er geen moeite mee de bultrug aan Ecomare toe te zeggen, maar daarna begon de ellende pas echt. De Vlielanders, zich opeens bewust van de waarde van hun bultrug, vertikten het om het kadaver weer op te graven. Het staat me bij hoe medewerkers van Ecomare destijds hemel en aarde op Vlieland bewogen om in ieder geval het kadaver weer boven het zand te krijgen. Als dat niet snel zou gebeuren, zou helemaal niemand wat aan de vondst hebben. Er waren op dat moment maar een paar musea in Europa met een bultrug in de collectie, dus het dier was sowieso bijzonder.

Het was en bleef uiteindelijk Ecomare waar de bultrug heen zou gaan en daar was Vlieland niet blij mee, vooral omdat ze daar zelf ook een waddencentrum (De Noordwester) hebben. Groot was dus het ongeloof en de verrassing toen een paar dagen na de bultrug het vijftien meter lange kadaver van een potvis op Vlieland aanspoelde. Het dier bracht echter wel uitkomst. De bultrug ging naar Texel en de potvis zou op Vlieland blijven. Het dier werd geprepareerd en kreeg zijn plek in De Noordwester.

Daarmee was de 'strijd' om de bultrug nog niet gestreden. Toen de restanten voor vervoer klaar stonden op de veerhaven van Vlieland gooide de kapitein van de veerboot nog bijna roet in het eten. De kapitein vertikte het om de botten mee te nemen. Volgens de overlevering werd er destijds aan gedacht om desnoods met een landingsvaartuig van de mariniers naar Vlieland op te stomen om de restanten van de bultrug op te halen. Tot een dergelijke 'inval' hoefde het uiteindelijk toch niet te komen...

De bultrug bevindt zich sindsdien bij Ecomare en staat sinds een paar jaar in de walviszaal. De perikelen van destijds zijn allemaal al lang en breed weer naar de achtergrond verdwenen. Het aanspoelen van de vinvis bij paal 18 was een mooie gelegenheid om de bijzondere historie weer even in herinnering te roepen.

Jeroen van Hattum