Behoud skelet geen uitgemaakte zaak
Het heeft zondag weinig gescheeld of het skelet van de aangespoelde vinvis was niet bewaard gebleven. Met overleg en oog voor elkaars belangen voorkwamen betrokken partijen dat het skelet verloren zou gaan.
Er moest zondagochtend snel worden geschakeld, nadat het dier ontdekt was. In de ogen van Ecomare lag er een buitenkans op het strand, maar er moest wel eerst worden vastgesteld wat voor dier het precies was en of het de moeite waard was het skelet te behouden. Dat bleek het geval. In de ogen van Rijkswaterstaat, verantwoordelijk voor het ruimen van dode aangespoelde walvissen, lag er een groot dood dier op het strand dat in staat van ontbinding was en snel weg moest om geen overlast voor de omgeving te veroorzaken.
Het walvisprotocol bood niet direct uitkomst over de te volgen koers. Het protocol is momenteel in herziening en geldig voor levend aangespoelde walvissen. Volgens het protocol mag natuurhistorisch museum Naturalis in Leiden als eerste aanspraak maken op aangespoelde walvissen indien deze van nationaal belang worden geacht, maar heeft Ecomare eveneens het recht aanspraak op aangespoelde walvissen te maken. Naturalis had geen belangstelling, waarna Ecomare aan bod kwam.
Rijkswaterstaat was intussen volop bezig met de voorbereidingen om het karkas met shovels van het strand te laten halen. "Het was stressvol", vertelt directeur Pauline Folkerts van de Stichting Texels Museum waar Ecomare onder valt. "Als de shovels met ruimen waren begonnen, was het skelet verloren gegaan." Zo ver kwam het echter niet. Het nodige overleg tussen onder meer Folkerts, burgemeester Michiel Uitdehaag (strandvonder en verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid), vertegenwoordigers van RWS en andere betrokkenen leidde tot een verrassende wending. RWS besloot de eigen geplande ruiming te staken. Ecomare kreeg de ruimte het dier te verwijderen, zodat het museum het skelet veilig kon stellen.
"We hebben in goed overleg de belangen tegen elkaar afgewogen", zegt een woordvoerder van Rijkswaterstaat. Voorwaarde van RWS was wel dat Ecomare het dier maandagavond zou hebben geruimd. Dat werd uiteindelijk dinsdagochtend. "Mensen hebben hier als beren staan werken", zegt Folkerts. In totaal moest veertigduizend kilo vlees van het strand. Dat is in containers via de NIOZ-haven afgevoerd naar Rendac voor destructie. Het skelet ging voor preparatie naar Friesland.
Zondag, maandag en dinsdagochtend werd bij paal 18 doorlopend tekst en uitleg over de vinvis, de ontleding en het ruimen aan bezoekers gegeven. De directe omgeving van het karkas was afgezet om besmettingsgevaar te voorkomen. Folkerts: "Het werd door bezoekers zeer op prijs gesteld dat we daar stonden om te vertellen wat er gebeurde en wat er lag." Meer over de vinvis op pagina 5.