De laatste restanten van de vinvis die dinsdagochtend nog op het strand lagen.
De laatste restanten van de vinvis die dinsdagochtend nog op het strand lagen. Foto: Ecomare

Maanden nodig voor schoonmaken skelet

Er is acht tot twaalf maanden uitgetrokken voor de preparatie van het skelet van de vinvis die zondag aanspoelde bij paal 18. Dat gebeurt bij preparateur Chris Walen in Friesland. Het skelet wordt daarna in de collectie van Ecomare opgenomen.

De botten zijn dinsdagmiddag met de boot naar de overkant gegaan, nadat maandag de ontleding op het strand was begonnen. Medewerkers van Ecomare en Wageningen Imares waren druk in de weer om het vlees en de botten van elkaar te scheiden. Volgens bioloog Pierre Bonnet van Ecomare gaan de botten de komende tien weken bij de preparateur in bakken met water van 45 graden waar een paar kilo biotex (enzymen) in zit om helemaal schoon te weken.

Er wordt doorlopend zuurstof aan het water toegevoegd voor de schoonmaak van de botten, zodat ze volledig van bacteriƫn en de laatste vleesresten worden ontdaan. Vervolgens worden de botten langzaam gedroogd. Het skelet komt uiteindelijk in delen terug naar Ecomare waar de vinvis weer in elkaar wordt gezet.

Volgens Bonnet is het skelet volledig intact. "Alle botten zijn bewaard gebleven. Ook het tongbot en het borstbeen." Even was er de zorg dat een stukje neusschot ontbrak, maar dat werd door een paar kinderen op het strand gevonden. Bedoeling is dat het skelet na terugkeer bij Ecomare tentoongesteld gaat worden. De komende tijd wordt daar een plan voor opgesteld. De walviszaal, waar onder meer al twee skeletten van een bultrug, een potvis en een orka te zien zijn, biedt er niet direct ruimte voor. Volgens Bonnet is het skelet in ieder geval een grote aanwinst voor het museum. Er zijn voor zover bekend maar een paar plekken in Europa waar het skelet van een gewone vinvis tentoon wordt gesteld. Het dier is - na de blauwe vinvis - het grootste zoogdier ter wereld.

De aangespoelde vinvis was een vrouwtje van dertig jaar oud die "in de bloei van haar leven was." De doodsoorzaak moet een aanvaring met een schip zijn geweest. Bonnet: "Ze kan niet door ouderdom zijn gestorven en ziekte was het ook niet. Er zat veel poep in haar darmen en bij ziekte is dat meestal niet het geval." Er zaten beschadigingen aan het skelet en het dier had bloeduitstortingen wat eveneens duidt op een botsing. "Als het dier tijdens de botsing al dood was geweest, waren er geen bloeduitstortingen geweest."

Vermoed wordt dat het dier na de aanvaring tegen de boeg is blijven hangen en zo in de Noordzee is beland. Onderzoeker Mardik Leopold van Wageningen Imares doet onderzoek naar gehoorsteentjes van vissen die in de poep zijn gevonden om te achterhalen waar de vinvis heeft gezwommen tijdens de aanvaring.

Walvisstrandingen zijn de afgelopen jaren meermalen voorgekomen op Texel. In januari 2016 strandden er vijf potvissen bij paal 12 en lag er een dode bij de NIOZ-haven. In 2015 lag er een dwergvinvis op de Razende Bol. De bekendste is nog altijd de bultrug die op 12 december 2012 op de Razende Bol strandde (Johanna), gevolgd door de dode potvis die er een paar dagen later lag. Dat dier bevatte het zeldzame en zeer waardevolle ambergris waarmee Ecomare een paar jaar geleden de bouw van de walviszaal financierde. Die potvis staat bij Ecomare. De bultrug die er staat, is de bultrug die in 2004 op Vlieland strandde.