Steen De Bol symbool afsluiting
"De eerste steen werd gelegd op 21 november 1959 door Amelia Klasina Koning, geboren 26 september 1937." Het staat op de steen van boerderij De Bol in polder Het Noorden. Bijna zestig jaar later werd diezelfde steen verwijderd, om een plekje te krijgen bij de familie Grisnigt-Koning in Den Burg.
Een steen met emotionele waarde, zeker voor Amelia, alweer vele jaren mevrouw Grisnigt-Koning. Haar man Willem was maandagmiddag aanwezig toen steenhouwer Pieter van der Woude de steen verwijderde. "De symbolische afsluiting van de aanwezigheid van de familie Koning in polder Het Noorden." Leo Koning, maandag ook aanwezig. "Mijn overgrootvader (Sijbrand Koning) bemoeide zich al met de drooglegging in 1875. Het nieuwe polderland had ook de belangstelling van Jac. P. Thijsse, die vergeefs had geprobeerd de grond te kopen. Het lukte Thijsse wel om voor de mede door hem opgerichte vereniging Natuurmonumenten (NM) het jachtrecht in de polder te verwerven, naar verluidt voor natuurdoeleinden. Thijsse was lyrisch over de vogelrijkdom. In zijn beroemde Verkade-album over Texel uit 1927 schreef hij over de polder, die toen overigens nog "woest en verlaten" was: "Maar vogels! Lieve hemel wat een vogels. Ze liepen in de kreken, stonden te dutten langs de oevers, zaten in het gras en vlogen her en der. Het was een gejodel van tureluurs, een geschreeuw van scholeksters en een geroep van kluten, tierelieren van leeuwerikken en piepers en zowaar ook al gekrijs van visdiefjes (…)"
Koning
Ook de familie Koning had de natuur hoog zitten. Zo verboden ze onder meer het rapen van eieren op hun land. Ook stond de familie er op dat als de grond werd verkocht, de voorkeur uitging naar Natuurmonumenten. Maar vóór het zover was, gaf mevr. A.m. D. Swama-Koning aannemer Cor Timmer opdracht aan de Zwinweg een nieuwe ruilverkavelingsboerderij te bouwen, waarvan nichtje Amelia Klasina de eerste steen mocht leggen. Hoeve De Bol aan de Zwinweg werd in 1960 verpacht aan de familie Vlaming. In 2002 werd de boerderij overgenomen door Marco, die zijn bedrijf inmiddels heeft verplaatst naar De Waal, om plaatst te maken voor natuurontwikkeling.
Zo kon de laatste 34 hectare grond die nog in handen was van de familie Koning alsnog aan Natuurmonumenten worden overdragen. Die gaat het land tot natuur ontwikkelen. De oude kreek keert terug, het grasland "bol gelegd", zodat het zoals vroeger natuurlijk afstroomt, het waterpeil gaat omhoog en er komt een uitzichtpunt voor vogels. Het werk begint aan het eind van dit jaar, op 15 maart moet de inrichting klaar zijn.
De gebouwen zijn door NM verkocht aan Harry Vlek, die er een natuurdoelstelling aan geeft. Aanvankelijk bestond het plan om in de bestaande boerderij met behulp van innovatieve bedden een verblijf, uitkijkpost en uitvalsbasis voor natuurliefhebbers in te richten. Maar nu de raad een streep door deze bedden heeft gezet, wordt de boerderij gesloopt. "De vorm van de nieuwbouw die er komt is geïnspireerd op wierschuren", vertelt Vlek.
Foto boven: 1959: Amalia Klasina Koning (midden) legt de eerste steen. Links mevr. A.m. D. Swama-Koning, haar man Piet, rechts Sijbrand Willem en Rennetje Koning-Dob, Leo Koning en Cor Timmer.
Foto onder: 2017: Erik Menkveld van Natuurmonumenten, Willem Grisnigt en steenhouwer Pieter van der Woude.
