Na gebouw en wrak ook mobiel erfgoed
Bij monumenten, gemeentelijk of Rijks, gaat de gedachte nu uit naar molens, boeten en andere historische panden. Op initiatief van D66 gaat de gemeente onderzoeken of ook historische vervoermiddelen, zoals schepen, auto's, fietsen, draaiorgels en ander "mobiel erfgoed" in aanmerking komt voor de status monument.
Het is als actiepunt opgenomen in de Erfgoednota "Texel is de Reede" die de gemeenteraad woensdag unaniem heeft aangenomen. De nota vervangt het monumentenbeleid uit 2009. Het omvat een breder vakgebied dan enkel monumenten, ook archeologie en cultuurlandschap zijn hierin opgenomen. De nota zet in op erfgoed als inspiratiebron voor de toekomst, met respect voor de kernwaarden en met gebruikmaking van de Texel principes. Het meest kansrijke en kwetsbare gebied van Texel is de buitendijkse Reede. De nota neemt dit gebied als speerpunt. Met een actief uitvoeringsprogramma gaat de gemeente samen met lokale partijen de komende jaren aan de slag. "Daarmee behoudt en stimuleert Texel haar erfgoed dat doorleeft in de toekomst. De bestaande structurele budgetten worden ingezet voor de uitvoering van het programma."
Discussie ontstond over het amendement van D66 om ook het "mobiele erfgoed", wat dus beweegt, in de nota op te nemen. Edo Kooiman (TB) had zijn twijfels. "Lastig, want we weten niet wat de eisen zijn om mobiel erfgoed in aanmerking te laten komen." Nico Erwich (Texel 2010) legde een link met de wijziging onlangs in de Regeling Watersporten en Kustgebruik dat vaartuigen die passagiers voor commerciële doeleinden vervoeren niet meer bij de Volharding het water in mogen. Niet geheel toevallig amper een week nadat bekend werd dat een ondernemer aankondigde met een landingsvaartuig met passagiers vanaf de Volharding het Wad op te gaan. Erwich: "Als wij vinden dat een historische landingsvaartuig voldoet aan de criteria voor monument, dan vind ik ook dat dit in de gelegenheid moet worden gesteld om te varen." Burgemeester Uitdehaag liet zich niet uit de tent lokken. "Die discussie volgt op een ander moment." Remco van den Belt (PvdA) had ook zijn bedenkingen: "Is een geïmporteerde John Deer-trekker Texels erfgoed? Waarschijnlijk rijdt er in Leerdam zo'n zelfde rond."
Maar Astrid van de Wetering, indiener van het amendement, hield voet bij stuk. "Mobiel erfgoed heeft nog geen erkenning. Dit is een eerste aanzet. Ik ben niet bang voor een stormvloed aan mobiel erfgoed. Het is aan deskundigen om dat te bepalen." Ze ging ermee akkoord dat het amendement werd ingetrokken en dat haar initiatief als actiepunt op de lijst gaat. Twee andere amendementen van de PvdA over dit onderwerp werden unaniem aangenomen. Het betreft onderzoek naar financiering van behoud van Rijksmonumenten en aandacht voor immaterieel erfgoed in lesprogramma's. Edo Kooiman refereerde (mede) naar aanleiding van graafwerk bij de bunker van Texla aan deze categorie erfgoed. "Het is goed om na te denken hoe we daar in de toekomst mee omgaan."