Rechter zet streep door rosmolen De Waal
Een buurtbewoner die het besluit van de gemeente om medewerking te verlenen aan plaatsing van de rosmolen bij het Cultuurhistorisch Museum Texel in De Waal heeft aangevochten is in het gelijk gesteld door de rechter.
Het plan is om de rosmolen op het parkeerterreintje aan de westzijde van het museum te plaatsen. In Texels kleinste dorp werd allerminst enthousiast gereageerd op dit plan. Het zou ten koste gaan van parkeerruimte die toch al schaars is in De Waal. De plaats waar de rosmolen moet komen is volgens de gemeente onderdeel van het perceel van het museum en wordt gebruikt als parkeerplaats door museumbezoekers. De rechter oordeelt echter dat op de zitting voldoende is komen vast te staan dat het parkeerterrein niet feitelijk ten behoeve van het museum wordt gebruikt, maar dat het een openbaar parkeerterrein betreft dat met name wordt gebruikt door bewoners van De Waal. De bezoekers van het museum parkeren hun auto's elders, zo oordeelt de rechter.
De gemeente stelde dat het bouwwerk met een hoogte van 6.40 meter als bijbehorend bouwwerk geplaatst kon worden. In artikel 1 van het besluit omgevingsrecht staat echter bepaald dat het bouwwerk zich op hetzelfde perceel als het hoofdperceel dient te bevinden. Dit is niet het geval, het gaat hier om twee aangrenzende percelen met twee verschillende eigenaren. Het perceel met het museum is in handen van de Stichting Dorpsherstel Texel, het stuk met het parkeerterrein in handel van de gemeente. De gemeente heeft zes weken om in hoger beroep te gaan tegen deze uitspraak.
Volharding
In De Waal zal deze uitspraak in ieder geval met gejuich begroet worden. Al sinds het begin van de plannen is er veel verzet in het dorp. De rosmolen is afkomstig van de Volharding in Eierland. Het bouwwerk werd gebouwd tussen 1840 en 1850 en gebruikt als aandrijving voor een karnmolen. Het is de laatste molen van Noord-Holland en om deze reden een bijzonder cultuurhistorisch monument voor de agrarische geschiedenis van Texel, zo oordeelde de gemeente toen ze toestemming gaven. In eerdere plannen was het nog de bedoeling dat de rosmolen op het middenterrein of op het terrein achter het museum zou komen. Om twee redenen werd voor de plaats van het parkeerterrein gekozen. De rosmolen zou daar dienen als blikvanger en de aandrijving, straks niet meer met paarden zoals vroeger, gebeurt mechanisch vanuit de smederij. Doel is om het huidige bezoekersaantal van 8.000 naar 12.000 bezoekers te verhogen.
In een bijeenkomst in het dorp in 2016 werd de toegevoegde waarde en het unieke karakter van de rosmolen betwist, werd er geklaagd over schending van privacy. Punt van kritiek was ook de communicatie tussen museum en gemeente enerzijds en het dorp anderzijds. Het stak ook dat het museum niet wilde wachten op de plannen van ''Mooi De Waal." De stichting Dorpsherstel gaf toen aan dat ze graag wilde meedenken en -werken, maar dat ze niet op alle ontwikkelingen kan wachten."
Elko Vermeulen (Dorpsherstel Texel) en de gemeente willen of kunnen beiden nog niet reageren op de uitspraak. Eerstgenoemde was nog niet bekend met de uitspraak, de gemeente wil eerst in gesprek voor ze reageren. Naast dat de rechtbank oordeelt dat de rosmolen niet op die plaatst gebouwd mag worden, moet de gemeente de gemaakte proceskosten van €990,- aan de eiser vergoeden.