Over oude kokkel en verliefde krab
"Weet je wat schelpdieren goed kunnen? Hun klep houden." Met humor houdt wadgids Laurens van Kooten de aandacht vast. Zijn gehoor bestaat uit circa 25 deelnemers aan deze wadexcursie.
We soppen door het slik ten noorden van Texel. Het vergt enige behendigheid om je voort te bewegen door de modder die aan de schoenen zuigt. Laurens troost een meisje dat voorover is gevallen en bij wie de tranen opwellen. "Ik blijf dicht bij jou in de buurt." Het is laag water. Maar dat is wat anders dan eb. "Eb betekent afgaand tij. En dat is het nu", wijst hij op de geul waarin het water in westelijke richting stroomt. "Je hoeft dus niet bang te zijn dat de vloedgolf komt." Laurens, die zelf niet meer weet hoe lang hij al wadgids is, kent het Wad hier op zijn duimpje. Op het verzamelpunt bij kunstwerk De Schicht is hij met schepnet en vork komen aanfietsen om zijn kennis te delen met deze Texelgangers. Vaders, moeders en veel kinderen. Op de dijk wijst hij in de verte. "Zien jullie al die tinten grijs? Droogvallende wadplaten. afhankelijk van de hoogte blijven ze bij vloed onder of boven water." We gaan het wad op. Laurens heeft de pas er flink in, de groep kan hem lang niet bijhouden. Als hij stopt doceert hij over het het Wad. "In het water zit eten. Weten jullie wat plankton is? Alles wat in zee leeft en niet zelf kan zwemmen." Maar er zit meer in het zeewater: organisch afval en zand." Verderop vindt een meisje een kwal. "Je hoeft er niet bang voor te zijn. Aan de bovenkant kun je hem gerust aanraken."
Dan passeren we een grote roze vlek op het zand. "Afgestorven algen, van de zeevonk. Als je tijdens zomeravonden het water beweegt, dan lichten ze op." Een jochie komt met een dode krab aanzetten. "Die horen hier eigenlijk niet, veel te ondiep. Hij heeft vast wat gemankeerd."
Hij pakt twee kokkels, de ene open en leeg, de andere dicht. "Wat is het verschil? De ene is een schelp, de andere een schelpdier. Elke dwarse streep op de schelp is de groei van één jaar, Gemiddeld worden ze zeven jaar. Maar de oudste die is gevonden onder de kust van IJsland was wel 500 jaar." Een meisje komt met een kokkel aanzetten waarop iets is vastgegroeid: "Een keverslak. Daarvan is een fossiel gevonden van 96 miljoen jaar oud. Wat is er toen gebeurd?", doelt Laurens op de inslag van een meteoriet, waarna de dinosaurussen zijn uitgestorven. "Deze keverslak heeft dus met de dino's samengeleefd." Weer wat geleerd.
Dan geeft hij een opdracht: "Zoek zeven verschillende schelpen bij elkaar." Een ogenblik speuren deelnemers gebukt de schelpenbank af, om zich na een poosje bij hem te melden. Een vader toon triomfantelijk de oogst: een kokkel, een mossel, een Japanse oester, strandgaper, scheermesje en slijkgaper en het nonnetje. Bij elke schelp heeft Laurens een verhaal. Zo weten we nu dat de strandgaper twee keer zo diep in de bodem zit als hij groot is, buiten bereik van lange snavels. En dat de Japanse oester door de mens is meegebracht.
Hij bukt voor een krab en vertelt over de voortplanting. Kijkend naar mannen: "De mannetjeskrab heeft er twee." Verderop wijst hij op het zand, waaruit allemaal "takjes" omhoog steken, buisjes van de zandkokerworm. En dan weer terug, de vloedgolf is nog ver weg. De ebstroom loopt nog.
Er zit verschil tussen eb en laag water
Excursieleiders en
natuurgidsen gezocht
Stichting Natuurexcursies Texel (NET) zoekt nieuwe excursieleiders en natuurgidsen. NET bestaat uit ongeveer 20 vrijwilligers en begeleidt in opdracht van Staatsbosbeheer en Ecomare jaarlijks rond de 300 excursies in het Nationaal Park en op het wad. De groepen bestaan uit max. 20 personen in het NP of 25 personen op het Wad. De duur van de excursies is ongeveer twee uur. Het aantal excursies dat elke vrijwilliger per jaar geeft, wordt in overleg en afhankelijk van beschikbaarheid bepaald. Als beginnend natuurgids of excursieleider hoef je geen diepgaande kennis over de natuur te hebben. "Als je je er in verdiept en je wordt enthousiast, dan leer je het vanzelf. En via de IVN-gidsencursus kun je intern worden geschoold", vertelt Els Blom. Meer informatie bij Els, tel. 0222 315096 of mail naar m.oosterdijk@kpnplanet.nl.