De wachttoren bij De Schans, afgebeeld op een kaart uit 1691.
De wachttoren bij De Schans, afgebeeld op een kaart uit 1691. Foto: Jeroen van Hattum

Afbeelding van toren opgedoken

Er zijn afbeeldingen tevoorschijn gekomen van de wachttoren bij De Schans waarvan vorige week restanten in de Waddenzeedijk werden teruggevonden.

De Historische Vereniging haalde van het weekend een kaart uit de archieven waarop het versterkte gebouw op de dijk is afgebeeld. Het gaat om een originele kaart uit 1691 die destijds door landmeter Peter Müller uit Callantsoog werd gemaakt. Daarop staan het in 1574 gebouwde fort en twee wachttorens op de dijk. De torens worden op de kaart omschreven als 'roduijt', maar volgens Gelein Jansen moet dat 'redout' zijn. Oftewel een versterkt gebouw met aarden wallen eromheen. Hij schreef daar in 1998 een artikel over in het blad van de Historische Vereniging. Op de foto is te zien dat er bij de wachttoren inderdaad een plek met aarden wal was waar een kanon stond. Vermoedelijk stonden de bouwwerken als vooruitgeschoven post op de dijk om vijandelijke schepen snel te kunnen zien. Texel was in die tijd een belangrijke plek voor de verdediging van het Marsdiep als doorgang naar andere havens. De toren moet volgens archeoloog Michiel Bartels tussen 1600 en 1750 op de dijk hebben gestaan. Op basis van de fundering werd vastgesteld dat het gebouw zes bij zes meter groot is geweest. De kaart uit 1691 hing jarenlang bij mevrouw Zeeman op 't Horntje in huis, totdat zij in 1998 het origineel aan de Historische Vereniging schonk. De gemeente streeft ernaar de gevonden fundering van de wachttoren op Texel te behouden.