Florence Nightingale

Ze was en is een trouwe Tesselgangster en ik leerde haar kennen door de zorg. Haar man, ze noemde hem G, kwam bij ons in de zorg. De kapitein op de grote vaart, kondigde mijn bezoek altijd aan met "daar is Florence Nightingale" en vroeg daarna steevast als ik binnenkwam in het chalet: "Wil je ook een borrel?"

Ik schoot de eerste keer in de lach, maar hij rees omhoog, reikte tot het dak van de kleine ruimte, schonk de glaasjes in en sprak serieus: "Heel goed voor de maaltijd". G vond de behandeling aan zijn tenen en benen verschrikkelijk en pijnlijk. Dat was het ook, de bloedvaten waren desastreus aangetast, maar om hem wat af te leiden vroeg ik naar zijn verre reizen. Hij kon prachtig vertellen en zijn pijn verdween naar de achtergrond bij de herinnering aan de verre oceanen en beladen schepen. Toen G overleed bezochten we de vierdaagse-stad en deelden in het verdriet. Een jaar later brak Anne haar bovenarm en kwam bij ons in de zorg.

De uitnodiging van moeder Anne om een kopje thee te drinken sloeg ik niet af en gezellig pratend zaten we buiten in de avondzon. Ik vertelde aan haar mijn eigen verhaal, het verhaal van verdriet om patiënten, dierbaren die heengaan, rouwprocessen en mijn mitella, een verhaal dat nog maar weinig mensen hadden gehoord. Maar bij moeder Anne was het veilig, dat voelde ik. Het luchtte op. Ze gaf geen oordeel, ze was niet scherp of medelijdend, nee ze luisterde en gaf me de warme thee met honing. Het was donker toen ik naar huis ging, maar mijn hart was een stuk lichter. Moeder Anne die zelf het nodige had meegemaakt, had de wijsheid en de zorg om te verlichten. Florence Nightingale aan de rand van het bos op het eiland Texel. De rollen waren omgedraaid. Vandaag, vrijdag 12 mei, is de geboortedag van de Britse verpleegkundige, de sociale hervormster die in de Krimoorlog en later in Londen een ziekenhuis oprichtte. De vrouw die doorkreeg dat sanitair, schoon water en verzorging cruciaal zijn in de verpleging, maar dat ook het luisterend oor bij de soldaten en andere patiënten van net zulk groot belang is. Vandaag is het de dag van de verpleging, sinds Florence is er een hoop veranderd, de wetenschap is met sprongen vooruit gegaan. We hebben hoogstaande apparatuur in de ziekenhuizen, moderne technologie en geweldige medicatie voor bijna alle ziektes.

Toch zat ik gisteren in het kantoor in Nibbixwoud, bijna twee eeuwen na Florence, aan de tafel met zorgverzekeraar VGZ, om te vechten voor minuten voor de wasbeurt, medicatie, katheter, sonde, bloedsuiker, wond; noem maar op. Schrijnend. De indicaties mogen niet overschreden worden, nee want tijd kost geld. Zo weinig mogelijk dagen in het ziekenhuis en zo kort mogelijk in de zorg. En dan hebben we het nog niet eens over het gesprek, tijd voor zielenheil, verdriet of angst. Gelukkig, ik ben heel blij, dat er moeders bestaan , moeders zoals Anne… Een goede Moederdag zondag.

Jozien