Droogvallende wadplaten. Volgens onderzoek verdwijnt dit door zeespiegelstijging.
Droogvallende wadplaten. Volgens onderzoek verdwijnt dit door zeespiegelstijging. Foto: Pieter de Vries

Waddenvereniging slaat alarm

Het voortbestaan van de Nederlandse Waddenzee wordt ernstig bedreigd door de gecombineerde gevolgen van bodemdaling en de mondiale klimaatverandering. Nog binnen de 21ste eeuw dreigt grootschalige verdrinking van het gebied.

Die conclusie staat in het rapport "De toekomst van de Waddenzee: een stijgende zeespiegel over een dalende bodem", een brede analyse van de huidige stand van de wetenschap ten aanzien van zeespiegelstijging, sedimentatie en bodemdaling. Het rapport is geschreven door wetenschapsjournalist Rolf Schuttenhelm in opdracht van de Waddenvereniging. Momenteel stijgt de zeespiegel mondiaal met 2 à 3 millimeter per jaar. Maar metingen en modelberekeningen wijzen op een versnelling. Zo benoemt het KNMI de reële mogelijkheid van 2,5 tot 3 meter zeespiegelstijging, binnen de huidige eeuw. Het lage scenario is circa 50 centimeter, met een spreiding tussen 36 en 78 cm. Met als samenvattende conclusie dat er vooral grote onzekerheid bestaat over de zeespiegelstijging. In het verleden bleek de kust dankzij natuurlijke sedimentatie een grote zeespiegelstijging aan te kunnen. In de moderne situatie, met bewoonde Waddeneilanden en een door dijken beschermd achterland, krijgt zeespiegelstijging een andere uitwerking. Hierdoor dreigt voor de Waddenzee een toenemend sedimenttekort. Al bij een relatief geringe zeespiegelstijging dreigt hierdoor verdrinking en netto afname van het areaal van beschermde en ecologisch zeer waardevolle kwelders, wadplaten en andere getijmorfologie - en daarbij tevens toenemende kusterosieverloop. Daarbij bestaat wel een grote spreiding tussen de mogelijke scenario's. Natuurlijke bodemdaling vergroot de relatieve zeespiegelstijging met maximaal enkele centimeters per eeuw. Bodemdaling door zoutwinning en gaswinning zorgt voor verdere vergroting van de relatieve zeespiegelstijging en verbruikt daarbij een deel van de 21ste eeuwse natuurlijke sedimentbuffer.

De Waddenvereniging grijpt de dreigende "verdrinking" van de Waddenzee aan voor de actie www.tegengas.nl, om de gaskraan dicht te draaien en de gaswinning in het waddengebied te stoppen.