De japon, opgedoken uit het Palmhoutwrak, is veilig gesteld, het wrak nog niet.
De japon, opgedoken uit het Palmhoutwrak, is veilig gesteld, het wrak nog niet. Foto: Kaap Skil

Oproep voor extra aandacht voor bedreigd maritiem erfgoed

Onlangs werd bekend dat het wrak van VOC-schip De Rooswijk bij Engeland wordt opgegraven. Maar hoe zit het met de wrakken op de Waddenzee?

Zoals het zeventiende eeuwse "Palmhoutwrak", waarin Texelse duikers onder meer de zeldzame japon vonden. Het wrak herbergt een schat aan informatie, waarvan mogelijk nog maar het topje van de ijsberg boven water is. Door bodemerosie dreigt er veel maritieme historie van de zeebodem te verdwijnen. De gemeente, Museum Kaap Skil en Duikclub Texel zijn daarom verheugd over de oproep van de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland, Fryslân en Groningen aan het Rijk om zich in te zetten voor een beter beheer van het maritieme erfgoed in Nederland. Een groot deel van deze historische scheepswrakken ligt op de bodem voor de Texelse kust. Dat de inhoud van deze wrakken van ongekende waarde kan zijn, bleek onder andere uit de vondst van een jurk uit een zeventiende -eeuws scheepswrak in de Waddenzee. De japon die vorig jaar tentoongesteld werd in Kaap Skil, werd door haar uniciteit wereldnieuws.

Wethouder Eric Hercules: "Texel heeft van oudsher een belangrijke rol gespeeld in de VOC geschiedenis. Wij zijn trots op dit cultureel erfgoed en op de Texelse duikers die al decennia aandacht vragen voor de kwetsbaarheid daarvan. Sinds 2015 werken beherende instanties, professionele archeologen en sportduikers samen om vindplaatsen rondom Texel te kunnen behouden en onderzoeken. Texel geeft hierin het voorbeeld en het is goed om te merken dat de signalen vanuit Texel zijn omarmd door alle kust provincies en nu naar Den Haag worden gebracht."

Corina Hordijk, museummanager Kaap Skil: "In de Gouden Eeuw was de Reede van Texel de belangrijkste ankerplaats van de wereld. De gezonken schepen vormen daarvan het tastbare bewijs en bieden ons een schat aan informatie over het leven van toen. De Texelse duikers hebben in de loop der jaren heel wat wrakken zien vrijspoelen en daarmee ook voorgoed zien vergaan. Het is belangrijk dat onze geschiedenis doorverteld kan worden aan volgende generaties. Bijvoorbeeld met een expositie van deze kostbaarheden in Museum Kaap Skil."

De provincie zegt hierover: "Sportduikers hebben veel waardevolle lokale kennis die wat de provincies betreft goed benut kan worden. Om hun inzet mogelijk te maken is het nodig dat het Rijk hiervoor mogelijkheden schept in de Erfgoedwet en de Arboregels."