Lodewijk Dros vertelt over Aagjes brieven in de tuin van de Oudheidkamer.
Lodewijk Dros vertelt over Aagjes brieven in de tuin van de Oudheidkamer. Foto: Oudheidkamer Texel

"From Texel with love" over

brieven van Aagje aan Harmanus

Aagje schreef haar man, die als stuurman voor de VOC jarenlang van huis was, brieven. Negentien doken als oorlogsbuit jaren geleden op in een Engels archief. Handgeschreven geven ze een fraai beeld van het leven van een zeemansvrouw rond 1780. Het gemis, de zorgen om geld en gezondheid, de huiselijke beslommeringen, geboorte en dood, alles komt er in aan bod. Voor Aagje was het heel zwaar haar man zo lang te moeten missen. Maar ook voor Harmanus moet het ontzettend moeilijk zijn geweest. Maar Aagje zou "gien malligheid" uithalen (niet vreemd gaan) en verwachtte dat ook van haar man. Harmanus las bij Kaap de Goede Hoop dat hij vader is geworden van Klaasje, maar na een poosje schreef Aagje hem dat hun kindje was gestorven tijdens een pokkenepidemie.

Lodewijk Dros had zich voor de gelegenheid ingeleefd in de persoon van Harmanus. Hij citeerde uit Aagjes brieven, op sien Tessels. Aagjes brieven zijn geschreven in het Nederlands van de achttiende eeuw. Dros gaf aan dat Texels een spreektaal is en geen schrijftaal. In het Tessels dat in haar brieven doorklinkt herkent Dros de taal van zijn grootouders. "Daardoor kruipt het gevoel rechtstreeks onder je huid." Hij deed een oproep om de brieven in zijn geheel in het Tessels te vertalen. Dros sloot zijn voordracht af met een Texelse versie van het lied Hallelujah, een ode aan zijn vroeg overleden vader, begeleid door Gerard Timmerman en meegezongen door de tientallen aanwezigen.

In de tentoonstelling worden man en vrouw apart belicht. Aagjes leven in Den Burg en Harmanus' avonturen in de verre Oost. Een tijdbalk verbindt de belevenissen van de twee echtelieden; waar was Harmanus toen zoon Klaas werd geboren en waar kreeg hij de brieven waarin hij over zowel de geboorte als het overlijden van dit kind las? Aangrijpende gebeurtenissen die wij ons nu nauwelijks meer kunnen voorstellen.

De vrijwilligers van de Oudheidkamer hebben in de winter niet stilgezeten. Ze werkten niet alleen aan de tentoonstelling over Aagje en Harmanus, maar maakten ook deels andere keuzes voor de inrichting en expositie in de rest van het huis. Daarnaast is een enorme berg werk verzet in het digitaliseren van de collectie. Het kleinste museum van Texel is van 1 april tot 1 november dagelijks open behalve op zon- en feestdagen. Voor bezoekers van Museum Kaap Skil en museumkaarthouders is de toegang gratis.