"Zilte landbouw is baanbrekende oplossing"
"Het voelt alsof we de hoofdprijs hebben gewonnen", zo reageerde "zilte boer" Marc van Rijsselberghe op de uitkomst in het wetenschappelijke rapport "Crop Salt Tolerance". Namelijk dat zilte landbouw een "baanbrekende oplossing" is om gewassen te laten groeien op afgeschreven zoute landbouwgrond.
De overhandiging van het rapport woensdag aan staatssecretaris Van Dam veroorzaakte een mediastorm. "Ons land heeft hiermee een troef in handen om een wereldwijd voedselprobleem aan te pakken", schreef de Telegraaf. De aandacht bleef niet zonder resultaat. Diezelfde dag werd Van Rijsselberghe al benaderd door bierbrouwer Heineken om een lezing te geven. Het telen van brouwgerst op verzilte grond is één van de mogelijkheden.
Een team van professoren en hoogleraren van meerdere universiteiten had zich over de resultaten op het proefveld bij De Petten gebogen en de gegevens geanalyseerd. Waar in andere proeven droogte en zouttolerantie door elkaar werden gehaald, waren de rassen op Texel puur op zouttolerantie getest. Er zijn ook nog stappen te maken. Belangrijke is volgens prof. dr. ir. Peter van Bodegom dat wordt nagedacht over het ontkiemen van zaden onder zilte omstandigheden. En ook moet volgens hem nog studie worden gedaan naar de wijze van irrigeren van zout water.
Het rapport leert volgens de wetenschapper dat veel meer cultivars dan voorheen werd aangenomen, tolerant zijn voor brak water. "Met de opbrengst kan op zilte grond succesvolle landbouw worden bedreven." Het rapport leert volgens hem ook dat het waterbeheer in veel landbouwgebieden in Nederland kan worden aangepast. Door de norm het zoutgehalte voor oppervlakte op een minder hoog niveau te stellen, kan volgens hem veel geld worden bespaard. De conclusie dat zilte landbouw een "baanbrekende oplossing" is voor het wereldvoedselprobleem, deelt overigens niet iedereen, zo bleek uit een kritische reactie van een wetenschapper uit Wageningen. Maar anderen tonen zich enthousiast. Zoals prof. Pavel Kabal, van instituut IASA voor toegepast onderzoek. Hij gaf aan dat dit rapport handvatten biedt voor de verbetering van de mondiale watervoorziening.
Bij De Petten zijn al vele honderden verschillende gewassen beproefd op zouttolerantie. Van aardappels tot wortels en van uien en gras tot broccoli. Bestaande rassen. Met als extreem voorbeeld een "witte" aardbeiensoort, die volgens dr. Bas Bruning onder zoute omstandigheden 300 procent meer opbrengst geeft dan in een zoete omgeving.
Het succes van zilte landbouw dat zich nu in steeds grotere omvang aandient, kende een lange weg. Marc van Rijsselberghe startte een jaar of zeventien geleden met de eerste proeven met zilte landbouw, destijds nog in samenwerking met Wim Ploeg sr. De vooruitgang die Van Rijsselberghe met veel doorzettingsvermogen en vasthoudendheid boekte, wekte bij menig Texelaar dan wel scepsis, aan de andere kant van het Marsdiep werd de interesse steeds groter. Zo nam koning Willem Alexander een kijkje, maar ook de minister president van Pakistan kwam op bezoek. Zoals ook een mediatycoon uit Bangladesh langs kwam en het zilte nieuws ook in het Vaticaan is doorgesijpeld. Ook staatssecretaris Van Dam kwam langs. En proefde de zilte aardappelen. "Ze zijn één van de lekkerste soorten, zelfs mijn kinderen waren enthousiast." Hij wees op de mondiale verzilting van landbouwgrond, door verdroging, bodemdaling, stijging van de zeespiegel, etc. "Nu is de gedachte dat die grond waardeloos is. Jullie hebben laten zien dat je er voedsel kunt verbouwen en leveren daarmee een belangrijke bijdrage aan de voedselzekerheid." Ter plekke kon worden geproefd van culinaire hapjes die kok Joram Timmerman met zilte producten had bereid.