Praten over Alzheimer
"Het is makkelijk om over iemand met dementie te zeggen: hij of zij is niet te volgen. Maar het belangrijkste is te leren communiceren met je hart." Dat zei theoloog, verpleegkundige en ervaringsdeskundige Krista Mirjam Dijkerman in het Alzheimer Café.
Een haperend geheugen, woorden die niet meer willen komen en dingen zien die er niet zijn, of zo je wilt: die anderen niet zien. Zoals de vogel aan het voeteneind van het bed van een vrouw in het Verpleeghuis die Dijkerman verzorgde. "Zij zien dingen die wij niet zien." Je kunt het negeren, maar dat is niet het advies dat de spreekster meegaf aan haar gehoor. "Spelen met beelden vergroot de mogelijkheid van contact met dementen. Verbeelding is een groot goed in de omgang met hen." Of zoals die gepensioneerde boer in het Verpleeghuis. Die in zijn verbeelding aan het werk was op de boerderij. "Raap die bos hout toch eens op", sprak hij Margreet Berndsen eens toe toen ze voorbij liep. Ze maakte een bukkende beweging en het was goed. Verbeelding, intuïtie en gevoel als instrumenten om op één lijn te komen met de dementerende medemens. De lessen van deze editie van het Alzheimer Café, afgelopen dinsdag. Maandelijkse bijeenkomsten die nu al tien jaar lang in de Buureton worden gehouden en gemiddeld zo'n zeventig bezoekers trekken. Met steeds een ander thema en één of meer gasten die aan tafel bij Margreet Berndsen hun verhaal vertellen. Mantelzorgers, medewerkers uit de zorg, mensen die zelf dementie hebben, deskundigen en anderen.
Initiatiefnemer Liesbeth Rijk las in 2006 een artikel in de Volkskrant met de kop: "Café voor rampenbestrijding in het hoofd; populariteit van cafés komt door enorme toename van het aantal Alzheimer-patiënten". Met een groepje van zeven mensen ging ze aan de slag, op 30 januari 2007 werd het eerste Alzheimer Café op Texel gehouden. "Er kwamen die avond 70 mensen, een mooiere start kon ik me niet wensen." Er volgden veel avonden, ook met verhalen, soms met wel 200 bezoekers. Zo maken de vrijwilligers Alzheimer bespreekbaar, kunnen lotgenoten gevoelens delen, ervaringen uitwisselen en iets opsteken over dit bijzondere proces. Rijk: "De uitdaging van de vrijwilligers is het verbeteren van de kwaliteit. Hoe komen we tegemoet aan de wensen van de mensen met dementie en hun naasten? Goed luisteren wat er leeft onder bezoekers, we hebben immers ook een signaalfunctie. Dat kan bijvoorbeeld gaan over knelpunten in de zorg, zoals momenteel de ontwikkeling dat mensen langer thuis wonen, de toename van mensen met dementie en de wachtlijsten voor opname in een zorginstelling. Een luisterend oor en het geven van tips of verwijzen naar de juiste hulpverleningsinstantie staat centraal tijdens het napraten in het Alzheimer Café." Bij ieder café is een medewerker van Geriant aanwezig, casemanagers die op het eiland mensen met dementie en hun familie begeleiden. Er is ook een "Dementheek", waar bezoekers boeken en dvd's over dementie kunnen lenen. Vaste onderdelen zijn muziek tijdens de inloop, dinsdag door The GAF (Gerard And Friends) en Theo Timmers droeg gedichten voor. In oktober staat een jubileum op het programma.