Marc Plomp observeert de natuur bij De Schorren
Marc Plomp observeert de natuur bij De Schorren Foto's: Jett Ruigrok

Het Texelse winterwonderland

Met Marc Plomp op pad tijdens de Texelse Storm. De eigenaar van Vogelinformatiecentrum Texel is groot vogelliefhebber en gaat er regelmatig op uit om van de natuur en haar dieren te genieten. Toch maakt hij zich ook wel eens een beetje zorgen over de natuur op het eiland.

De vogels hebben het moeilijk in de winter. Er zijn best veel soorten die niet naar het zuiden vliegen en deze hebben bijna jaarlijks een zwaardere winter. Dat komt door ons. Marc Plomp: "Door de milieuvervuiling stijgt de zeespiegel, dat weten de meeste mensen wel. Een gevolg hiervan is dat verschillende diersoorten niet meer bij hun eten kunnen. Dat halen ze namelijk van de zeebodem. Onder andere de scholekster en de eidereend raken in de problemen. De vogels kunnen wel met iets minder eten levend de winter doorkomen, maar het heeft gevolgen. Ze worden zwakker. Als de winter opeens veel kouder wordt, hebben de vogels de kracht niet meer om richting het zuiden te vliegen. Een normale winter komen ze wel door, maar er moet niets geks gebeuren. Ook gaan de beesten in de zomer minder broeden. Op deze manier ontstaat er een soort vergrijzing van de vogels en worden het er uiteindelijk minder. Dat is ontzettend jammer."

Nu denkt Marc Plomp niet dat we dit probleem oplossen door minder in de auto te stappen. Er zijn namelijk veel grotere bronnen van milieuvervuiling, daar kunnen we niet zo veel aan doen, vindt Marc. Gelukkig kan je als inwoner wel helpen het de vogels iets makkelijker te maken. "Vogels huppelen nooit voor hun plezier rond op het eiland. Ze richten zich in de winter maar op twee dingen. Eten en af en toe een beetje slapen. De vogels op het eiland eten als ze wakker zijn de hele dag door. Dit doen ze om krachten op te bouwen voor het broedseizoen en voor sommige soorten voor de tocht verder naar het zuiden. Het is dus heel belangrijk dat ze rust krijgen. Elke kleine vliegtocht, bijvoorbeeld als ze moeten wegvliegen van honden of kinderen, kost energie. Normaal gesproken is dat niet zo erg, maar omdat ze al zwakker zijn kan elk kleine beetje energieverspilling funest zijn."

We moeten zo veel mogelijk bij de vogels uit de buurt blijven dus, volgens Marc Plomp. Veel mensen proberen dit al, maar ze weten niet dat er toch nog dingen zijn die ze doen waar vogels last van hebben. "Als honden los in een natuurgebied lopen, snuffelen ze aan van alles. Het baasje kan zeggen dat zijn hond de vogels altijd met rust laat, dat is eigenlijk nooit zo. Er zijn veel kleine vogels op het eiland en deze hebben kleine nestjes. Als een hond daar aan snuffelt, is het nestje bijna altijd verwoest. De hond likt daarna over zijn neus en het baasje heeft niks door," legt Marc Plomp uit.

Niet alleen bij snuffelen is dit zo. Ook honden, of kinderen, die achter vogels aan rennen kan ze tot last zijn. Marc Plomp: "In de winter zijn vogels ontzettend zwak en één extra keer vliegen uit angst, kan de beesten nog verder afzwakken. Dit is veel gevaarlijker voor vogels dan mensen beseffen." Niet alleen honden of kinderen, ook volwassenen kunnen de vogels goed laten schrikken. "Als je vliegert op dijken denken vogels dat de vlieger een roofvogel is. Dit zorgt voor grote chaos en veel energie verspilling."

Er zijn verschillende vogelsoorten op Texel erg afgenomen. Een voorbeeld hiervan is de blauwe kiekendief. Er zijn nog maar vier paar van op het eiland. Het aantal is zo afgenomen omdat er te weinig eten was voor de vogels en het uitsterven is nu bijna niet meer tegen te gaan. "De blauwe kiekendief broedt het liefst in een grote groep in een weiland. Als er dan een roofvogel het op de jongen heeft voorzien, jagen ze deze met zijn allen weg. Nu zijn ze met te weinig om zich tegen grotere vogels te weren."

Laat die vogels nou eens met rust, zegt Marc Plomp

De blauwe kiekendief is niet de enige. De velduil is al helemaal van het eiland verdwenen. Marc Plomp: "Vijftien jaar geleden kon je nog anderhalf uur door de Slufter lopen zonder iemand tegen te komen. Nu loopt daar elke vijf minuten iemand. De velduil kon de drukte op het eiland niet aan en is daarom vertrokken.

Dit is natuurlijk dubbel. "Het is heel fijn dat het drukker wordt op het eiland. Texel leeft van de toeristen en mensen moeten kunnen genieten van de natuur. Toch hoop ik dat de inwoners en toeristen af en toe iets meer rekening zullen houden met de vogels op het eiland."