Juf Els laat kleuter zelf oplossingen bedenken
Eén groepje is aan het kleien, verderop kinderen met een zelfgebouwde maaimachine, in een ander hoekje sjouwen ze met blokken en een meisje heeft iets gemaakt met ogen, voorstellende een koe. Maar waar is het gras? "Hier", wenkt een klasgenootje.
Volop reuring in het kleuterlokaal van de Jozefschool. Alsof ze vóór en achter ogen heeft waakt juf Els Blom over deze levendige kudde. Ook tijdens het interview gaat de les gewoon door, nu en dan onderbroken als een kind een stuk speelgoed laat zien, een veter wil laten strikken of een andere vraag heeft. Er heerst een feestelijke sfeer op school. Kerstbomen in de hal, sfeerverlichting, versiering en kinderen als engeltjes verkleed. "Voor de Herdertjesmis leveren wij de engeltjes en het schaap, de hogere groepen spelen het spel. Op de laatste dag voor de vakantie voeren we het op voor de ouders." Terwijl ze vertelt is er volop tumult in het lokaal, kinderen houden hun enthousiasme nu eenmaal niet voor zichzelf. Ze is er aan gewend. "Ik hoor het niet eens meer, voor mij is het nu rustig. Er komt niemand zeuren en er wordt niet gehuild." Maar als even later een leerling vlak achter haar ons gesprek overstemt, grijpt ze in. "Je hebt ook een binnenstem!" Oftewel: schreeuwen doen ze buiten maar. De educatieve aanpak: "Ik probeer het gewenste gedrag te benoemen." Als het op lesgeven aan komt, is Els Blom gepokt en gemazeld. Ze zit vanaf 1980 in het onderwijs, 36 jaar dus. En nu stopt ze ermee, op eigen initiatief. "Ik heb les geven en met kinderen bezig zijn altijd leuk gevonden. Ik ben nu 56 en heb nog volop energie. Maar ik wil eens wat anders. Buiten het onderwijs. Wat? Dat weet ik nog niet." Misschien wel bloemschikken. Want toen ze van de HAVO kwam ging ze naar Alkmaar voor een opleiding bloemschikken. "Maar de sfeer was daar niet leuk. Ik dacht: dit ga ik niet doen. Mijn nichtje stond in Enkhuizen voor de klas. Ik ging daar een dagje kijken en daar was het zó leuk. Dus toen ben ik naar de PEDAC gegaan. Ik heb eerst een jaar als invaller in Den Helder en op Texel gewerkt en toen kwam er een vacature op de Lubertischool. Daar ben ik in 1981 aangenomen. Toen was het nog een openbare school. Nadat het een neutraal bijzondere school was geworden, heb ik weer gesolliciteerd en kon blijven. Ik gaf les aan groep drie en vier. Toen er vluchtelingen kwamen en het gewone onderwijs die kinderen niet wilde opnemen, zei ik tegen directeur Theo Habraken: Dat wil ik wel opzetten. Ik heb die kinderen toen les gegeven. Dat stopte na een jaar. Toen kwam er een vacature op de Jozefschool. Voor de kleutergroep. Dat stond me wel aan, want om kinderen te leren lezen en rekenen, dat had ik wel gehad. Kleuters had ik nog nooit gedaan, best een uitdaging dus." Ze heeft er momenteel 28 onder haar hoede. "Het leuke van kleuters is dat je er veel creativiteit bij kwijt kunt. Waar we nu mee bezig zijn heet Vrij Initiatief. Ik probeer de kinderen zelfstandigheid aan te leren, zodat ze zichzelf zoveel mogelijk kunnen redden. Dat ze bijvoorbeeld weten waar de lijm staat. Taal en rekenen leren we spelenderwijs. Ze maken bijvoorbeeld van plastic zakjes een kerstster. Zeven zakjes, dat stimuleert het tellen. Ik probeer kinderen zelf oplossingen te laten bedenken." Aan initiatief geen gebrek, de jeugd komt met allerlei zelfgemaakte speelvoorwerpen aan zetten. Als het tijd is voor de foto, verheft de juf haar stem: "We laten alles liggen en komen naar de kring." Ter ere van haar was er gisteren een feestelijke afscheid.