Op Trentgeest staat alles nu recht
Hoeve Trentgeest bij Oosterend moet er al zo'n zeshonderd jaar staan. Vorig jaar ging de stolp aan de Oostkaap tegen de vlakte. De opvolger bevindt zich in de afbouwfase. "Met de feestdagen moet de kerstboom er staan", vertellen bewoners Marjoke en Henk Pol.
Marjoke, die van haar meisjesnaam Zijm heet, is al de vierde generatie van haar familie op Trentgeest. Haar betovergrootvader Hendrik Boogaard kocht het voor haar overgrootvader Jacob. "Nadat die trouwde met Guurtje Witte zijn opa en oma hier in 1898 komen wonen", vertelt Truus Boogaard, de moeder van Marjoke. Truus (86) die er al haar hele leven woont. Haar vader (Jan Boogaard) is er geboren, zij is er geboren en ook dochter Marjoke. Truus wil er voor geen goud vandaan, alleen toen het voorhuis waarin ze woont werd vernieuwd, bivakkeerde ze een poosje elders. Een prachtplek. De stolp ligt wat hoger in het landschap, vanuit de huiskamer kijk je over het lager gelegen land, Oosterend en Zevenhuizen. Op het ondergelopen land van de Hopkes schaatste Truus als kind. Tussen de tuunwallen liep een weggetje. 's Zomers maakten Oosterenders er na de kerk een rondje. Het 'Rondje van Boogerd' noemden ze dat. "Ik zie nog hoe ze tegen de tuunwal pinda's zitten te eten. Ze liepen ook wel over het land en dan lieten ze de hekken open. Daar werd mijn vader niet blij van. Want de schapen die hij voor de lammerenmarkt van maandag apart had gehouden, liepen dan weer door elkaar."
De grote ontwikkelingen in de landbouw gingen niet aan Trentgeest voorbij. Met de ruilverkaveling verdween het "Trentgeestweggetje" en werd de weg Oostkaap aangelegd. Zo kwam het voorhuis ineens aan de achterzijde te liggen. En aan het eind van de jaren zestig verrees een nieuwe grupstal. De stolp, ook nog in tweeën bewoond, doorstond de tand des tijds. "Als het hard waait, dan kreunt het huis", zei Truus. Er waren allerlei op- en afstapjes en de muur was krom. Ook het vierkant, waarschijnlijk van scheepshout, had zijn beste tijd gehad. Marjoke zag het een jaar of 25 geleden wel zitten om er te gaan wonen. "Begin er alsjeblieft niet aan", zei vader. "Die ouwe zooi.' Moeder zei: 'Er staat zoveel anders te koop.' Dus dat heb ik uit mijn hoofd gezet." Maar de binding bleef. "Toen we in 2008 langs de ijsbaan liepen, zeiden Henk en ik tegen elkaar: 'Toch wel een mooi plekje." Zo kwam het dat de restauratieplannen werden gesmeed. Haar moeder zat bij "de koop inbegrepen", zo ontstond het idee voor een kangoeroe-woning: twee generaties onder één dak. Eerst werd het voorhuis aangepakt en daarna was de stolp aan de beurt. Handhaven van het oude vierkant was geen optie. Henk: ''Aan de ene kant jammer, want het was de ziel voor de boerderij." Het was niet de enige stolp die tegen de vlakte ging. Verderop die van Flip Duinker en Cynthia Winkelman en die van Arjen Oosterhof verderop ondergingen hetzelfde lot. Truus: ''Het leek wel een oorlogsgebied." Alle drie zijn ze inmiddels herbouwd. De huidige stolp van Trentgeest rust op een nieuw vierkant, onder de poten naar oude traditie een muntje. Min of meer dezelfde contouren, in authentieke stijl, maar nu alles recht in plaats van krom. Aangepast aan de eisen des tijds, het bouwbesluit en de vloer zeventig centimeter hoger, zodat alle hoogteverschillen er uit zijn, geen drempels meer en opstapjes, ook prettig voor Truus. Getekend door Koos Witte, casco gebouwd onder leiding van diens broer Marco, in dienst bij Fa. Van Heerwaarden. De afwerking doen Henk en Marjoke in eigen beheer.
Henk, oud-verkeersvlieger, durft dat wel aan sinds hij in Enkhuizen een opleiding als botenbouwer volgde. Zo bouwde hij een Whitehall sloep, naar voorbeeld van dit Amerikaans type roeiboot waarmee cargadoors in Boston in de negentiende eeuw snel naar zeilschepen voeren en zo handel dreven. Een pracht exemplaar, dat alweer een tijdje werkloos in de schuur ligt. Want hoewel veel werk is uitbesteed, vergt het bouwen van zo'n stolp zeeën van tijd voor de bewoners. Oude steentjes afbikken, aftimmeren, schilderen en noem maar op. Nieuw, maar met ook oude elementen, zoals de oude steentjes voor de schoorsteen en de stalraampjes. De palen van het oude vierkant staan als eerbetoon aan de geschiedenis en ter decoratie buiten op het erf. De eerste steen is gelegd door Truus.