De gele lijn markeert het alternatieve dijkversterkingsplan voor het NIOZ.
De gele lijn markeert het alternatieve dijkversterkingsplan voor het NIOZ. Foto: Bron: NIOZ

HHNK werkt mee aan veilige dijk, mits NIOZ de meerkosten betaalt

Het NIOZ en hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) hebben overeenstemming bereikt over een alternatief dijkversterkingsplan. Deze "Voorlandkeringvariant" moet het instituut afdoende bescherming bieden.

Nu ligt het NIOZ in feite buitendijks. De gebouwen staan weliswaar achter de voorlanddijk, maar die biedt minder bescherming dan de primaire (inlaag)dijk die in 1961 werd versterkt. Volgens de huidige plannen van HHNK wordt deze dijk (sectie 10) versterkt. Dat biedt geen extra bescherming aan het NIOZ, dat buiten deze dijk ligt. Al in 2002, bij een grootschalige renovatie van het NIOZ (waarmee zo'n €30 miljoen was gemoeid), kwam het overstromingsrisico ter sprake. Uit berekeningen bleek dit een kans van eens in de 13,3 jaar. Deltares, een onafhankelijk toegepast kennisinstituut op het gebied van grond en water, berekent het risico op overstroming nu op eens in de 140 jaar. In 2040 (door verzwakking van de dijk) eens in de 100 jaar en in 2070 eens in de 55 jaar. Een onacceptabel risico voor het NIOZ, dat daardoor (op termijn) zou moeten verhuizen. Gebouwen, infrastructuur, etc. vertegenwoordigen een waarde van €80 miljoen, dus dat zou een flinke kapitaalvernietiging zijn. Toen HHNK de plannen voor de dijkversterking ter visie legde, diende het NIOZ een zienswijze in. Daarop gaf het hoogheemraadschap het instituut in november 2015 zes maanden de tijd een alternatief plan voor sectie 10 te ontwikkelen. Dit resulteerde in mei van dit jaar in het Projectplan Voorlandkeringvariant NIOZ. Dit werd getoetst door HHNK en drie externe partijen. Er volgde overleg over het ontwerp en de kostenraming, wat resulteerde in overeenstemming over "Subvariant A". Belangrijk element daarin is dat de bocht in de huidige buitendijk, waar de Texelstroom (die voor erosie zorgt) de dijk het dichtst nadert, wordt afgesneden. Dat betekent dat er in deze bocht aan de binnenzijde van de dijk een extra, hogere en bredere kering komt. Deze en andere versterkende maatregelen rond de NIOZ-polder moeten er voor zorgen dat de overstromingskans afneemt tot de norm van eens in de 4000 jaar. HHNK stelt wel de voorwaarde dat het NIOZ zorgt voor financiering van de meerkosten. Deze zijn geraamd op €2,8 miljoen (t.o.v. de huidige raming). Er zijn wel bijkomende kosten, volgens een berekening van HHNK oplopend tot maximaal €7 à €8 miljoen. Het NIOZ is over de meerkosten in gesprek met het Ministeries van Infrastructuur & Milieu en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In december moet er duidelijkheid zijn.